Je bent moe, ongeconcentreerd, je hebt veel dingen aan je hoofd: het kunnen allemaal redenen zijn om soms niet helemaal goed te luisteren naar wat je gesprekspartner zegt. Zeker in tijden waarin smartphones vaak voor afleiding zorgen, wordt je aandacht bij het gesprek houden moeilijker. Maar ook wanneer je je topfit voelt en fysiek wel alles hoort, voelt de persoon waarmee je babbelt zich vaak niet gehoord en begrepen. Volgens Kate Murphy, auteur van het boek 'You're Not Listening', kan iedereen leren om beter naar anderen te luisteren.
1. Wees nieuwsgierig
In een interview in The Guardian zegt Murphy dat nieuwsgierigheid de cruciale karaktertrek is voor een goede luisteraar. "Iedereen is interessant als je de juiste vragen stelt", aldus Murphy, die twee jaar besteedde aan het analyseren van academisch onderzoek over luisteren en talloze mensen interviewde die betaald worden om intens te luisteren - "spionnen, priesters, psychotherapeuten, barmannen, gijzelaars, kappers, luchtverkeersleiders, radioproducenten, moderators van focusgroepen". Volgens haar moet je ecgt je best doen om interesse in iemand te tonen: "als iemand saai of oninteressant is, dan ligt dat aan jou."
2. Leer signalen oppikken
Omdat onze communicatie steeds meer digitaal verloopt, zijn we het volgens Murphy verleerd om kleine signalen in elkaars lichaamstaal op te pikken. Die zijn nochtans heel belangrijk om de nuances en de volledige context van een gespreksonderwerp te begrijpen. Miscommunicatie is immers veel waarschijnlijker bij een digitaal gesprek dan bij een gesprek in persoon. En hoewel sommige mensen hier meer aanleg voor hebben dan anderen, is het door oefening perfect mogelijk om beter te worden in het begrijpen van nuances en lichaamstaal. Leg die smartphone dus eens aan de kant en spreek persoonlijk met iemand af voor een face-to-face-gesprek.
3. Zet je ego opzij
Psychotherapeut Gillian Rowe is het eens met de aanpak van Murphy. Volgens Rowe is het belangrijk om je ego en je eigen gedachten opzij te zetten wanneer een andere persoon aan het woord is. Vooral mannen hebben de neiging om anderen - vooral vrouwen - tijdens een gesprek te onderbreken: een wetenschappelijk bewezen fenomeen genaamd "manterrupting". Je eigen ideeën in het gesprek gooien voordat de persoon in kwestie uitgepraat is, geeft echter geen blijk van goeie luisterskills. Kalm je beurt afwachten en je eigen gedachten in vragen formuleren in plaats van in mededelende zinnen is de boodschap.
4. Stel vragen
Het werd hierboven al meermaals aangestipt: open vragen stellen is echt de belangrijkste tool bij het goed naar iemand luisteren. Vragen die blijk geven van empathie, zoals "hoe voel je je daarbij?" of "hoe was dat voor jou?" zijn daarbij erg goed. Ook het parafraseren van wat je gesprekspartner net zei in heldere, duidelijk taal geeft blijk van een luisterend oor.
5. Laat stilte toe
Het kan verleidelijk zijn om iemands gaten op te vullen wanneer de persoon niet goed uit z'n woorden geraakt, of even stokt. Zeker bij emotionele onderwerpen is het echter goed om iemand voldoende tijd te geven om zelf z'n weg in het gesprek te vinden. Sommige dingen zijn immers zwaar om over de lippen te persen en vereisen de juiste woorden. Dat kan tijd kosten. De woorden te snel voor iemand anders invullen, zorgt er vaak voor dat je gesprekspartner het opgeeft en z'n werkelijke emoties inslikt.