Emancipatie
In de jaren vijftig zien we voor het eerst vrouwen in mannenhemden uit bed rollen. Het was ten eerste een makkelijke manier voor filmmakers om censuur uit de weg te gaan. Bovendien kwam er na de Tweede Wereldoorlog langzaamaan schot in de vrouwenemancipatie. Het dragen van een mannenhemd en mannenkledij in het algemeen stond symbool voor vrijheid, gelijkheid en seksuele bevrijding. Vrouwen werden plots serieus genomen, zowel op het werk als in de bredere samenleving. Ze begonnen in het dagelijks leven hemden te dragen en werden daarvoor niet meer scheef bekeken.
Ook op het gebied van fantasieën bewees het dragen van een hemd z'n nut. Of toch wanneer vrouwen enkel en alleen een hemd droegen. Enerzijds werden vrouwen zelfstandiger afgebeeld, want ze bleven spontaan een nachtje slapen bij de man in kwestie en vonden het niet nodig om hun eigen spullen mee te nemen. Anderzijds fantaseerden mannen over schaars geklede vrouwen die in hun kleding door de woning flaneerden.
Van Heusen
Vanaf de jaren tachtig wordt het echter minder rooskleurig. Het modemerk Van Heusen lanceerde een campagne voor mannenhemden met als slogan "Mannen dragen het. Vrouwen lenen het". In het reclamespotje ziet de kijker verschillende wulpse modellen die bezig zijn met dagdagelijkse bezigheden. Belangrijk detail: ze hebben alleen een hemd aan. Een appel eten, lezen op de grond... Het krijgt plots allemaal een sensueel kantje.
En hoewel Van Heusen het deed voorkomen alsof de vrouwen zonder toestemming het hemd hadden aangetrokken, is de onderliggende betekenis duidelijk. Voor mannen stond het hemd symbool voor alternatieve lingerie en tegelijk voor een veiligheidskleedje. Het hemd beschermde en troostte hun vrouwen terwijl zij niet thuis waren. Het kopen van een hemd van Van Heusen bracht mannen een beetje dichter bij het hebben van een 'geëmancipeerde' vriendin. Vrouwen kochten het als cadeautje om te beantwoorden aan die fantasie. Ze wilden zijn zoals de vrouwen in het filmpje.
Tijd voor iets anders
De 'sexy shirt switch' evolueerde dus van een overwegend positief gegeven naar iets helemaal anders. Zelfs tijdens de jaren vijftig was er al sprake van mannelijke fantasieën, maar de campagne van Van Heusen bewijst dat het tegen de jaren tachtig helemaal geseksualiseerd was. En natuurlijk is er niks mis met een fantasietje van tijd tot tijd, maar wel als dat betekent dat het een standaardformule wordt in zowel films als series. In het echte leven komt het namelijk helemaal niet zo vaak voor dat vrouwen het hemd van hun lief inpikken na de seks. De praktijk suggereert bovendien dat vrouwen standaard kleiner en smaller zijn dan hun partner - anders zou het hemd niet het gewenste effect hebben.
Misschien is het tijd om het post-seks hemd achter ons te laten en wat realistischer te worden. De tijd dat mannen standaard een hemd droegen, is immers al lang voorbij. Laat je vooral niet beïnvloeden en loop na de seks gerust in je blootje rond. Of in je slonzigste pyjama.
En eerlijk is eerlijk: heel fris ruikt dat hem toch niet meer na een lange dag.