De lockdown naar aanleiding van de COVID-19-pandemie zorgt voor een grote toeloop naar het online shoppen en inkopen doen in België. Ook in de distributiecentra van de koerierdiensten is het alle hens aan dek. Ze kampen bovendien met een tekort aan koeriers voor de zogeheten 'last mile', de rit van het distributiecentrum tot bij de klant.
Alsmaar groter
Maar Roel Gevaers, transporteconoom bij de Universiteit Antwerpen, ziet nog een ander probleem: we kopen nu ook veel grotere artikelen online. "Voorheen kochten we vooral kleinere elektronica, speelgoed en kleding online", legt hij uit. "Dat is nu helemaal anders: er worden massaal meubels, groter speelgoed zoals trampolines, doe-het-zelfpakketten en voeding gekocht. Voeding buiten beschouwing gelaten gaat het om artikels die gemiddeld veel zwaarder en groter zijn dan vroeger. En dat is een probleem voor typische B2C-pakjesfirma's. Zij investeerden in een geautomatiseerde afhandeling, met transportbanden die voor 90% kleine en middelgrote pakketjes zien passeren. Het verwerken van grote pakketten zorgt voor vertraging op de transportband, en heel wat van die pakketten moeten manueel verwerkt worden."
Weinig winst
Ook na de crisis zullen mensen volgens Gevaers grote artikels online blijven bestellen, en die nieuwe situatie zal wegen op het businessmodel van bedrijven en koeriers, vaak zelfstandige chauffeurs. Per afgeleverd pakje krijgt een koerier vandaag 1,5 tot 2 euro. Hij of zij kan er gemiddeld 80 tot 100 leveren op een werkdag, wat 150 tot 200 euro oplevert. Met dat bedrag moeten alle kosten (brandstof, bestelwagen, belasting,..) betaald worden."
Meer grote pakketten betekent minder 'drops' en dus minder inkomsten, terwijl de onkosten gelijk blijven. "De winstmarges voor de koeriers zijn vandaag al erg klein", zegt Gevaers. "Ofwel gaan er koeriers verdwijnen, wat problematisch is, want er is vandaag al een tekort aan goede chauffeurs. Ofwel gaan ze hun prijzen moeten verhogen."
Daarom verwacht de transporteconoom dat pakjesdiensten hun manier van werken zullen moeten aanpassen. "Ik verwacht ook dat deze evolutie zal resulteren in het einde van de goedkope thuislevering. Het prijsniveau zal in de richting gaan van dat van spelers zoals DHL, TNT-FedEx en UPS. Hun goederenflow is al langer afgesteld op een mix van kleine en grote pakketten, maar daar hangt natuurlijk ook een prijskaartje aan."