Vlaanderen is al langer één van de trieste koplopers wat zelfdoding betreft. Het Vlaams suïcidecijfer ligt 1,5 keer hoger dan het Europese gemiddelde. Het Vlaams Actieplan Suïcidepreventie 2012-2020 van de Vlaamse regering moet daar iets aan doen. In het plan staat de duidelijke ambitie om het aantal zelfdodingen tussen 2000 en 2020 met 20% te verminderen. Een tussentijdse evaluatie leert dat die doelstellingen in heel wat leeftijdsgroepen al gehaald wordt, maar niet overal.
Economische crisis komt harder aan
Opvallend is dat in de leeftijdsgroep 45-59-jarigen de doelstelling nog niet wordt gehaald. "Daar zien we geen daling en is de evolutie niet gunstig", zegt professor Gwendolyn Portzky van het Vlaams Expertisecentrum Suïcidepreventie. Een duidelijke verklaring voor het achterblijven van die groep is er niet. "Een mogelijke hypothese is dat die leeftijdsgroep harder getroffen is door de economische crisis. Voor iemand van 52 jaar die zijn job verliest is dat mogelijk zwaarder dan voor iemand van 28 jaar", aldus Portzky.
Psychologische autopsie
Maar volgens de professor is verder onderzoek nodig. Minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) trekt alvast 165.000 euro uit voor bijkomend onderzoek naar de suïciderisico's bij 45- tot 59-jarigen. Daarbij wordt gedacht aan psychologisch autopsie-onderzoek'. In die methode wordt gesproken met nabestaanden (bijvoorbeeld ouders, partners, vrienden) om na te gaan wat mogelijk een rol heeft gespeeld bij de keuze voor suïcide. "Op die manier krijgen we mogelijk een beeld van hoe we daar via preventie op kunnen inspelen", aldus Portzky. Er loopt ook een onderzoek naar het mogelijke effect van mindfulness op suïcidegedrag.
Wie met vragen zit rond zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de website www.zelfmoord1813.be.