WHAT ABOUT... Het tekenseizoen? Eerste hulp bij tekenbeten

WHAT ABOUT... Het tekenseizoen? Eerste hulp bij tekenbeten
Foto Unsplash

Het begint vast al bij je te kriebelen als je er nog maar aan denkt dat er beestjes over je heen kruipen. Toch moet je er af en toe bij stilstaan, zeker als het over teken gaat, want een teek kan in sommige gevallen virussen of bacteriën overdragen, waardoor je ziek kan worden.

Bloedzuiger

De meest voorkomende tekensoort in onze streek is de Ixodus ricinus, oftewel de schapenteek. De spinachtige parasiet is amper enkele millimeters groot en is actief vanaf maart tot oktober, wanneer het dus wat warmer en vochtiger is. Om te overleven gaat een teek op zoek naar een gastheer en zuigt het bloed op. Teken zitten verscholen in struikgewassen en grasvelden en wachten tot er een groot zoogdier, zoals een ree of mens, passeert, waarop hij zich aan de gastheer vastklampt. Vervolgens gaat de teek op zoek naar de ideale plek om bloed op te zuigen: «Doorgaans zijn dit warme, vochtige plaatsen zoals de liezen, oksels, knieholten en andere huidplooien, maar in feite kan de teek gevonden worden op eender welk deel van het lichaam». Wat een geruststelling, bedankt Sciensano. De teek laat zich na enkele dagen terug op de grond vallen wanneer hij zijn buikje rond gezogen heeft.

Rode plek

Dat klinkt allemaal heel erg eng, maar weet dat een tekenbeet vaak onschuldig is en dat die alleen wat roodheid en jeuk veroorzaakt. Toch kunnen er soms via het speeksel van de teek virussen of bacteriën overgedragen worden, zoals de bacterie Borrelia burgdorferi die de ziekte van Lyme veroorzaakt. Een steeds groter wordende rode plek kan een symptoom zijn van de ziekte. Soms krijgen mensen ook griepachtige symptomen zoals koorts in combinatie met spier- en/of gewrichtspijn. Ga dan zeker naar de huisarts, want als de infectie niet juist behandeld wordt, kan het leiden tot blijvende symptomen, waaronder vermoeidheid, tintelingen in de hand, spier- en gewrichtspijnen, verlamming van de aangezichtszenuw...

Desondanks hoef je niet meteen in paniek te schieten als je de komende maanden een tekenbeet ontdekt. Sciensano, het Belgisch instituut voor gezondheid, somt zelfs vier redenen op om rustig te blijven:

1. Niet elke beet is besmettelijk (in België is slechts ongeveer 10-14% van de teken geïnfecteerd).

2. Een besmette teek draagt de bacterie niet noodzakelijk over.

3. Iemand die besmet wordt met de bacterie zal niet per se ziek worden.

4. De ziekte van Lyme kan efficiënt behandeld worden met antibiotica als de diagnose tijdig wordt gesteld.

Doe de tekencheck

Volgens een steekproef in 2019 van het Agentschap Zorg en Gezondheid bij een duizendtal Vlamingen blijkt dat de Vlaming te weinig kennis heeft over tekenbeten. Zo controleert twee derde zichzelf niet op tekenbeten nadat ze in de natuur zijn geweest. Evenveel Vlamingen zijn er onterecht van overtuigd dat ze met een lange broek en lange mouwen geen tekenbeet kunnen krijgen en daarnaast blijkt dat 80% van de respondenten een teek op een foute manier verwijdert, waardoor het risico om ziek te worden groter is.

- Vermijd contact met struikgewas en hoog gras.

- Draag gesloten schoenen en kledij die de huid zoveel mogelijk bedekt.

- Gebruik een insectenwerend middel.

Opgelet: geen enkele maatregel beschermt voor de volle 100%.