In het openbare leven is het bijna onmogelijk om te ontsnappen aan muziek. Van de supermarkt tot cafés en restaurants: er zijn maar weinig plaatsen waar geen muziek gespeeld wordt. Muziek maakt dan ook een groot deel uit van ons sociale leven, zeker in de zomer wanneer mensen samenkomen voor grote muziekfestivals, open airs of lokale dorpsfeesten. Muziek is met andere woorden een evidentie. En waarom niet: iedereen houdt van muziek, toch?
In realiteit krijgt drie tot vijf procent van de bevolking te maken met muzikale anhedonie: een ‘aandoening’ waarbij je geen plezier ervaart wanneer je muziek hoort. Het is niet zo dat die mensen muziek per se haten, maar wel doet het hen gewoon bitter weinig. Huilen op een droevig nummer? Enthousiast meebrullen met popmuziek? Voor mensen met muzikale anhedonie is die ervaring ondenkbaar.
«Het voelt alsof ik een groot deel van de menselijke ervaring aan het missen ben», getuigde een jongere aan VICE. «Het is niet iets waar ik snel over zal praten. Wanneer ik in het verleden er iets over zei, kreeg ik het gevoel dat mensen me saai of niet intelligent vonden.»
Andere hersenactiviteit
De laatste jaren is er meer onderzoek gebeurd naar muzikale anhedonie. Een studie, gepubliceerd in het vaktijdschrift ‘Proceedings of the National Academy of Sciences’, onderzocht de neurologische reactie van 45 studenten op muziek. Daaruit was te zien hoe de hersenactiviteit bij mensen die van muziek hielden verschilde van zij die lijden aan muzikale anhedonie. Bij mensen die genieten van muziek wordt het beloningssysteem in de hersenen geactiveerd wanneer ze muziek horen die ze goed vinden. Maar bij mensen met muzikale anhedonie konden de onderzoekers geen respons waarnemen op de muziek. Het beloningssysteem in hun hersenen functioneerde nochtans prima: wanneer je hen geld liet winnen met een gokmachine, werd het deel in de hersenen dat verantwoordelijk is voor plezier wel geactiveerd. Enkel bij muziek bleef het stil. «Het is dus niet dat hun beloningssysteem niet actief is, het wordt gewoon niet geactiveerd door muziek», legt neurowetenschapper Sophie Scott uit aan VICE.
Herkenning
Muzikale anhedonie is voor alle duidelijkheid geen ziekte, in tegenstelling tot algemene anhedonie – waarbij je nergens plezier bij ervaart – dat vaak een symptoom is van depressie. Er is dus an sich niets mis met mensen die niet houden van muziek. Maar het feit dat er nu een naam voor bestaat, en dat er onderzoek naar gedaan wordt, helpt mensen die zich soms een beetje vervreemd voelen door hun apathie tegenover muziek. «We krijgen positieve reacties van mensen met muzikale anhedonie», zegt professor Josep Marco-Pallarés (University of Barcelona), medeauteur van het onderzoek, aan DazedMagazine. «Ze zeggen dat het goed is, of zelfs een opluchting, om te weten dat dit onderzocht wordt, dat ze niet alleen zijn, en dat een percentage van de bevolking dezelfde ‘aandoening’ heeft.»
Alles wat je echt wilt weten vind je op Metrotime.be