Johanna Rozenblum, klinisch psycholoog en auteur van het boek ‘Déconditionnez-vous!’, geeft waardevol advies om conflicten te vermijden tijdens deze feestelijke avond, of op zijn minst ermee om te gaan.
Harmonie, delen, goede sfeer... We verwachten veel van de feestdagen die we geneigd zijn te idealiseren. Moeten we de lat lager leggen om teleurstelling te voorkomen?
«Teleurstelling is inderdaad vaak evenredig aan de verwachtingen. Als we verwachten dat de feestdagen een pijn zullen verzachten, het verleden zullen herbeleven of conflicten even zullen parkeren, bestaat het risico dat de droom verstoord wordt door de realiteit die niet altijd overeenkomt met onze wensen. De huidige crises, of het nu economisch, ecologisch of geopolitiek is, zullen niet helpen om rustige maaltijden te hebben. Moeten deze onderwerpen absoluut vermeden worden? Er zijn vaak stilzwijgende afspraken tijdens dit soort familiefeesten. Iedereen die een vredig moment wil hebben, zal proberen gedurende een maaltijd geen gevoelige onderwerpen aan te snijden.»
En als ze toch ter sprake komen, hoe ga je dan om met zo'n situatie?
«Er zijn verschillende manieren om een situatie te beheren die spanningen kan veroorzaken. Men kan bijvoorbeeld openlijk aangeven dat het niet het juiste moment is, of antwoorden met een vleugje humor om de kwestie te omzeilen. Het is ook mogelijk - heel eenvoudig - het onderwerp niet aan te kaarten.»
We hebben altijd de neiging om deze conflicten te vermijden, maar is het uiteindelijk niet gezond om te debatteren, op een levendige manier of niet, over actuele onderwerpen, ongeacht de gelegenheid?
«Ja, natuurlijk, het is altijd gezond om deze onderwerpen te kunnen bespreken, en het is mogelijk om alle onderwerpen aan te snijden tijdens de feestdagen. Het gaat eerder om de manier waarop elke familie deze momenten beleeft. Sommigen beschouwen de feestdagen niet als een uitzondering en vinden dat discussies over actuele onderwerpen mogelijk blijven, terwijl anderen ervoor kiezen om de alledaagse realiteit opzij te zetten om zich te wijden aan het gezin, hun geloof of de magie van Kerstmis, bijvoorbeeld. Wie heeft Kerstmis bedacht? Zijn er vooraf dingen te doen, voor zichzelf of ten opzichte van dierbaren, zodat de feestdagen onder de beste omstandigheden verlopen? Iedereen weet over het algemeen goed wat spanning bij hem veroorzaakt. In het besef daarvan is het mogelijk om niet in de val te lopen en te reageren op een polemische oom, een mopperende ouder of wie dan ook die, zelfs onbewust, een gespannen sfeer zou creëren.»
Ze zouden synoniem moeten zijn aan plezier en geluk, maar cadeaus kunnen in werkelijkheid bron zijn van teleurstelling of frustratie. Hoe ga daarmee om?
«Volwassenen zouden dit soort situaties gemakkelijk moeten kunnen beheren en moeten erkennen dat de intentie belangrijker is dan de waarde van het cadeau. Voor kinderen is het leren omgaan met frustratie een oefening die deel uitmaakt van hun opvoeding. Het is de taak van ouders om het kind te begeleiden bij het verdragen van emoties die het moeilijk vindt te beheersen, door te verbaliseren, naar het kind te luisteren en te helpen de situatie vanuit een ander perspectief te bekijken.»
Hoe ga je om met de stress die veroorzaakt wordt door de voorbereidingen van de maaltijd, het ontvangen van gasten?
«Het feest moet een feest blijven! Als het verandert in een last, moet je weten hoe je hulp kunt vragen of taken kunt delegeren door meer mensen te laten deelnemen aan het soepele verloop van de gebeurtenissen.»
Wat zijn de drie adviezen die je aan families zou geven om rustige feestdagen te hebben?
«Respecteer het welzijn van iedereen door gedurende een avond de spanningen opzij te zetten, geniet van elkaar door te beseffen dat het een kans is om samen te zijn, en creëer goede herinneringen voor alle generaties van de familie, zodat iedereen elk jaar blijft uitkijken naar de feestelijkheden.»
Alles wat je echt wilt weten vind je op Metrotime.be