Wat is tinnitus?
Mensen die last hebben van oorsuizen horen geluiden die hun omgeving niet kan waarnemen. In ons binnenoor zitten haarcellen met trilhaartjes die de geluidsgolven omzetten in elektrische signalen en naar de hersenen sturen. Raken die trilhaartjes beschadigd, dan geven ze bepaalde geluidssignalen niet meer door. De hersenen hebben dan de natuurlijke reflex om dat verlies te compenseren door op zoek te gaan naar de ontbrekende signalen en hyperactief te reageren. Zo ontstaat tinnitus. Vaak gaat oorsuizen ook gepaard met hyperacusis waarbij je overgevoelig wordt voor alledaagse geluiden.
Hoe krijg je tinnitus?
De grootste oorzaak is een langdurige blootstelling aan een te hoog geluidsniveau of een plots hard geluid. Geluiden onder 80dB zijn relatief veilig, maar zodra je die grens overstijgt, loop je kans op gehoorschade. Een concert van rond de 115dB bijvoorbeeld kan al na 1 seconde gehoorschade veroorzaken. Het is dus heel belangrijk om je oren altijd te beschermen met oordoppen op maat. Maar je kan evengoed tinnitus oplopen wanneer je onbeschermd met zware machines werkt of naar te hoge decibels luistert via oortjes of hoofdtelefoon. Ook gehoorverlies, stress, bepaalde medicatie, hart- en vaatziektes, chemo- of radiotherapie kunnen aan de basis liggen van oorsuizen, net als een hoofdtrauma na een ongeval of bepaalde spierspanningen in de nek of hals.
Illias (23) kreeg na een stom voorval tinnitus. Na verschillende oorontstekingen kreeg ik een gevoelig trommelvlies. Toen ik tijdens het zwemmen een elleboogstoot op mijn oor kreeg, kwam er een gaatje in mijn trommelvlies. Met dat gaatje ging ik in bad, en dat had ik niet mogen doen. Er kwam water in, mijn trommelvlies geraakte ontstoken en ik kreeg er tinnitus bovenop.
Welke gevolgen heeft tinnitus voor de patiënt?
De gevolgen van tinnitus variëren van persoon tot persoon. Vaak voorkomende lasten zijn concentratieproblemen, slapeloosheid, frustraties, stress, emotionele problemen, angsten, en in ergere mate depressie. Daarnaast kan de tinnitus een invloed hebben op het professionele of sociale leven. Mensen met tinnitus en/of hyperacusis gaan zich vaak afsluiten van de omgeving, kunnen zich niet meer concentreren op school of op het werk of slapen te weinig waardoor ze geen energie hebben voor de volgende dag. Oververmoeidheid en stress kan er dan weer voor zorgen dat de klachten verergeren en het oorsuizen luider lijkt. Zo ontstaat een vicieuze cirkel.
Illias heeft enkel last van een pieptoon wanneer hij in een stille ruimte is of wanneer hij erop focust. Toch heb ik het gevoel dat ik mij minder goed kan concentreren.
Welke behandelingen zijn er?
Er bestaat geen geneesmiddel om oorsuizen weg te nemen, maar er zijn wel verschillende behandelingen om de klachten te verminderen. Tinnitus Retraining Therapie is hier één voorbeeld van. We proberen met de patiënt de tinnitus een plaats te geven en duidelijk te maken dat het niet bedreigend is. Met dit inzicht kan de negatieve focus op tinnitus verlegd worden waardoor de last vermindert. In een tweede fase gaan we de hersenen herprogrammeren' zodat tinnitus niet langer als hinderlijk wordt ervaren. Belangrijk hierbij is dat stilte vermeden moet worden. Stilte zorgt er namelijk voor dat je je extra focust op het oorsuizen. We gebruiken dan ook geluidstherapie, bijvoorbeeld door meer omgevingsgeluiden toe te laten, zoals slapen met een open raam of zachte muziek, of door geluidsgeneratoren. De therapie duurt twaalf tot achttien maanden. Gewenning vraagt namelijk tijd, maar de duur is voor iedereen anders en het aantal sessies varieert van persoon tot persoon. Vier op de vijf patiënten voelen de eerste effecten al na drie tot zes maanden, soms zelfs al na enkele weken. Het grote voordeel is dat de therapie werkt, ongeacht de oorzaak van het oorsuizen.
