Op het Afrikaanse continent verschenen zo'n 2,5 miljoen jaar geleden de eerste mensachtigen van het geslacht Homo. Hoewel ze net als de huidige moderne mens, de homo sapiens, reeds op twee voeten liepen, was de omvang van hun brein 50% kleiner, vergelijkbaar met hun voorvaderen van het geslacht Australopithecus.
Hersenstructuren
"Tot nu toe vertrok men van het principe dat de eerste mensen 2,5 miljoen jaar geleden al een brein hadden dat vergelijkbaar was met dat van de moderne mens", legt professor Christoph Zollikofer van het antropologisch instituut van de universiteit van Zurich uit. "Volgens onze analyses hebben de moderne menselijke hersenstructuren zich pas 1,5 tot 1,7 miljoen jaar geleden gevormd."
Fossielen
Een internationaal team onder leiding van Zollikofer en Marcia Ponce de León analyseerde aan de hand van computertomografie een veertigtal schedels van de Homo erectus van 1 tot 2 miljoen jaar oud uit Afrika en Azië. De vorsers stelden vast dat de eerste mensen die opdoken buiten Afrika, namelijk zo'n 1,8 miljoen jaar geleden in het huidige Georgië, nog niet over opvallend grote of moderne hersenen beschikten. Dat neemt niet weg dat deze mensen bijvoorbeeld wel al allerlei werktuigen konden maken.
Bijgevolg is het moderne menselijke brein volgens de vorsers slechts 1,7 miljoen jaar geleden opgedoken, volgens de auteurs. Fossielen uit Java bevestigden wel dat de eerste Afrikanen met een groter brein zich al snel en met succes hebben verspreid, tot het zuidoosten van Azië.