Na maanden van labeur in de luwte, krijgt ze plots de ene na de andere heikele kwestie op haar bord. En tijdens de huidige begrotingscontrole kijkt iedereen in haar richting. «Ik heb gedaan wat ik moest doen», countert Maggie De Block (Open Vld), minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken.
Vooraf werd gezegd dat de begrotingscontrole een clash over de sociale zekerheid zou worden. Bent u ongerust?
Maggie De Block: «Helemaal niet. Ik heb binnen de gezondheidszorg de grootste inspanning gedaan: het groeitraject van de uitgaven is gehalveerd tot 1,5% en we zullen dit jaar 804 miljoen euro besparen. Welnu, de akkoorden die ik heb gesloten met verschillende beroepsgroepen en de farmaceutische industrie vallen binnen dat budget en wil ik honoreren. En op het vlak van de sociale zekerheid is er ook veel geld nodig om onze verplichtingen na te komen. Daarom zeg ik: het is nu aan de andere partijen om hun huiswerk op tafel te leggen.»
U houdt dus het been stijf?
«Mijn zakken zijn dichtgenaaid. Ik vraag me trouwens af waaraan je nog kan morrelen, want ik moet elke euro al in twee of zelfs in vier bijten. Dus nogmaals: ik heb mijn werk gedaan en verwacht van de collega's hetzelfde.»
Ook de abortuscentra trekken aan uw mouw. Is het realistisch om de termijn van twaalf weken te verlengen?
«Ik heb ook gelezen dat ze mij deze week een bezoekje gaan brengen. Het zou nochtans fijn zijn als ze eerst een afspraak maken. Los daarvan is zo'n ethisch debat delicaat. Toen de Abortuswet tot stand kwam, heb ik dat als arts met belangstelling gevolgd. We herinneren ons allemaal hoe koning Boudewijn troonsafstand heeft gedaan. Die twaalf weken is toen voortgekomen uit een felle discussie over wanneer nog sprake is van een vrucht en vanaf wanneer het een kind wordt. Wel, als de centra daar nu anders tegenaan kijken, zal ik naar hen luisteren. Maar eventuele voorstellen moeten hoe dan ook hun parlementaire weg vinden.»
Vooral voor CD&V lijkt dat problematisch te worden.
«Zoiets ligt niet enkel voor hen, maar ook voor alle andere betrokkenen erg gevoelig. Maar we hebben nu vijf jaar tijd, dus er kan vanalles gebeuren.»
Onlangs belandde een meisje met psychiatrische problemen in een politiecel. Hoe kan zoiets gebeuren?
«De geestelijke gezondheidszorg is een zeer ziek domein. Dat blijkt uit schrijnende verhalen als deze. Maar gelukkig kenden we die problemen al en hebben we ze als prioriteit in het regeerakkoord gezet.»
Welke oplossingen beoogt u?
«Om te beginnen is het niet alleen een kwestie van te weinig plaatsen. Het gaat er ook om dat de juiste mensen niet op de juiste plaatsen zitten, waardoor er voor anderen geen plaats meer is. Ik heb daarom de mogelijkheid van een reconversie van bedden aangeduid. Nu moeten we bekijken waar er plaatsen tekort zijn en waar er een overschot is.»
Het probleem lijkt wel vrij accuut.
«Een hervorming dringt zich op, maar ik kan in enkele weken niet rechttrekken wat jarenlang is scheefgegroeid. Bovendien kon onze Gids voor geestelijke gezondheidszorg voor jongeren' nu pas op de interministeriële conferentie worden besproken (dat gebeurt vandaag, red.), waarbij sinds de staatshervorming maar liefst negen bevoegde ministers zich moeten engageren. (pauzeert) Maar in afwachting ben ik wel al bereid om binnen mijn eigen departement op zoek te gaan naar middelen om nog deze zomer meer crisisbedden te creëren.»
Deze maand lekte een deal van de Belgische staat over het perperdure geneesmiddel Soliris. Vreest u de (financiële) gevolgen?
«Mijn administratie is in volle onderhandeling met Alexion. Die firma heeft me trouwens gevraagd om te onderzoeken waar het contract is gelekt. Dat gebeurde al zeker niet bij ons, want wij hadden het niet eens. Verder vind ik dat eigenlijk onbelangrijk. Mij gaat het over de overeenkomst, en wat daarvan de gevolgen zullen zijn.»
Naar verluidt probeert u het contract onderuit te halen?
«Er wordt vanalles gesuggereerd. Ik neem aan dat menig juridisch advies zal volgen en zal wel zien waar mijn administratie uitkomt.»
Neemt u Laurette Onkelinx, uw voorganster van de PS, iets kwalijk in de zaak rond Viktor?
«Zo'n onderhandelingen zijn bijzonder moeilijk voor een land. Een farmabedrijf dat jarenlang heeft geïnvesteerd om een middel te vinden, wil daar natuurlijk aan verdienen. Daarom ben ik ook vragende partij om zo'n gesprekken op Europees niveau te laten verlopen. En wat Onkelinx betreft, weet ik alleen dat ze onder zware druk stond. Het was een kwestie van leven en dood.»
Uit een nieuwe peiling blijkt dat uw populariteit nog altijd in de lift zit.
«Het is een beetje vreemd dat nu peilingen worden gedaan, zo vijf jaar voor de verkiezingen. Misschien besta ik tegen dan al niet meer. Voorts blijft het natuurlijk leuk om zoiets te horen. Ik ga er vanuit dat het vanaf nu enkel nog bergaf kan gaan, maar dat dacht ik enkele jaren geleden ook al.» (lacht)
U stootte in Vlaanderen zelfs Bart De Wever (N-VA) van de troon. Wat vind u van de racisme-rel' waaarin hij verzeild raakte?
«Zoals onze voorzitter heeft gezegd, druisen zijn uitspraken in tegen een aantal essentiële waarden van onze partij. Verder wil ik daar niet veel over kwijt. Als regering hebben we sowieso niet graag dat een partijvoorzitter die trouwens zelf de mogelijkheid heeft gehad om deel te nemen aan het beleid komt zegen wat wij moeten doen. Omgekeerd moeten wij dat trouwens ook niet doen. En wat onze coalitiepartner N-VA betreft: wij moeten met elkaar kunnen werken, maar hoeven daarom niet samen te slapen.»
Matthias Adriaensen
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Vraag aan artsen om nog goedkoper voor te schrijven
Als minister van Volksgezondheid lanceert De Block dezer dagen ook een campagne die huisartsen moet aansporen om nog vaker goedkopere geneesmiddelen voor te schrijven.
Wat is de bedoeling?
Maggie De Block: «Door het quotum van 50% goedkope geneesmiddelen, waaronder generieke, schrijven de huisartsen nu al veel goedkoper voor dan pakweg tien jaar geleden. Wel, vanaf nu wil ik dat ze gewoon het goedkoopste gaan voorschrijven. Concreet vraag ik hen om voor één van de drie goedkoopste medicijnen te opteren. En als er meer dan drie in die onderste schuif zitten, mogen ze kiezen uit alles wat binnen de marge valt van 5<UN>% meer dan het goedkoopste. Welke de goedkoopste geneesmiddelen zijn, kunnen ze opvolgen via een app op hun smartphone. Op de regels geldt trouwens een uitzondering voor chronisch zieken en ouderen, die een bepaald medicijn gewoon zijn.»
Is het een verplichting?
«In eerste instantie heb ik hen aangeschreven met een vriendelijke vraag. Op termijn is het evenwel mogelijk dat de quota omhoog gaan.»
Waar gaat het vrijgekomen geld naartoe?
«De patiënten kunnen jaarlijks 15 miljoen euro besparen en de ziekteverzekering 30 miljoen. Dat komt goed van pas, want op het vlak van terugbetaling van innovatieve geneesmiddelen was ons land achterop aan het geraken. Met dat geld kunnen we nieuwe geneesmiddelen terugbetalen, zoals een medicijn tegen Hepatitis C.»
(ma)