Deze pandemie is zeer ernstig geweest het heeft alle uithoeken van deze planeet getroffen. Maar dit is niet per se dé grote pandemie die we zullen kennen", zei Mark Ryan, hoofd van het WHO-noodgevallenprogramma dinsdag op hun eindejaarsbriefing. Daarmee zet de toonaangevende organisatie de alarmerende boodschap van andere experts, zoals Ebola-ontdekker Jean-Jacques Muyembe Tamfum, over nakende gezondheidsrampen kracht bij.
Dit is een wake-upcall. We leren nu hoe we de zaken beter kunnen doen: wetenschap, logistiek, opleiding en bestuur, communicatie. Maar de planeet is kwetsbaar", klinkt het. "We leven in een steeds complexere mondiale samenleving. Deze bedreigingen zullen blijven bestaan. Als er één ding is dat we uit deze pandemie moeten halen, is het dat we onze zaken op orde moeten krijgen."
Nog niet verlost van social distancing?
Voor we echter aan andere pandemieën moeten denken, hadden de wetenschappers ook nog wat te zeggen over de huidige pandemie. Die zal volgens professor David Heymann, hoofd van de strategische en technische adviesgroep rond infectiegevaar bij de WHO, "endemisch" worden. Dit wil zeggen dat corona net als de waterpokken hier normaal zal blijven voorkomen.
Heymann stelt dat groepsimmuniteit niet betekent dat we het virus niet meer zullen doorgeven. Het zal zich blijven muteren, en volgens Mark Ryan zal het ook een bedreiging blijven vormen. Met een doeltreffend vaccinatieprogramma zal die bedreiging echter van een erg laag niveau zijn.
Dat betekent wel dat we zelfs met vaccins niet van het coronavirus verlost zijn. En daarom moeten we volgens WHO-hoofdwetenschapper Dr. Soumya Swaminathan ook aan social distancing blijven doen. De rol van het vaccin bestaat er volgens haar immers vooral in om (ernstige) ziekteverschijnselen en doden te voorkomen. Maar of de vaccins ook het aantal infecties verminderen of voorkomen dat mensen het virus doorgeven, valt nog te bekijken. "Dus ik denk dat we er vanuit moeten gaan dat gevaccineerde mensen ook dezelfde voorzorgen gaan moeten nemen", besluit ze.