Er is een beroemd nummer van Billy Joel getiteld The Entertainer. In het nummer vertelt de pianist over de gevaren van de muziekindustrie en hoe hij zich moet beperken tot het schrijven van radio-vriendelijke nummers.
"It was a beautiful song/But it ran too long/If you're gonna have a hit/You gotta make it fit/So they cut it down to 3:05."
Het nummer heeft een reeks prachtige teksten die perfect de korte aandachtspanne van de muziekwereld samen vatten. In de pop-industrie duurt een radiohit meestal niet langer dan drie tot vier minuten. De top drie songs van dit moment zijn Shake It Off (Taylor Swift 03:39), All Over That Bass (Meghan Trainor 03:08) en Animal (Maroon 5 03:49)
Wat maakt van drie het magische getal en veranderde dat magische getal veranderen met de veranderende muziekindustrie?
Het blijkt dat de gemiddelde lengte van muzieknummers te maken heeft met het focusniveau van een publiek. In de vroege jaren 1900 werd muziek het meest uitgebracht op een 10-inch record. Vroege platen konden maar 3-5 minuten muziek hebben per kant. Al snel werden er 12 inch platen gebruikt, maar die konden ook maar slechts vier tot vijf minuten muziek vasthouden.
"Als het nummer langer dan die limiet duurde, dan kwamen de groeven te dicht bij elkaar en ging de kwaliteit van het geluid achteruit," legt Thomas Tierney, directeur van de Sony Music Archives Library, uit aan Mashable.
Muzikanten werden dur in de eerste helft van de 20ste eeuw artistiek gebonden door technologische beperkingen. De popartiesten moesten dus snelle tracks maken die binnen de grenzen pasten als ze een hit wilden maken van hun single.
"Een korte single werd afgespeeld op de radio, maar als je een lied van meer dan drie minuten en 15 seconden had opgenomen, kon je het vergeten. Dat weigerden ze te spelen," zegt Tierney.
Er waren natuurlijk uitzonderingen zoals jazz, waarvoor andere regels golden en daardoor kon Duke Ellington langere nummers opnemen. In de popwereld waren uitzonderingen echter erg zeldzaam. Een voorbeeld van een nummer dat de 3:15-regel wist te doorbreken is You've Lost That Lovin' Feeling van The Righteous Brothers uit 1964.
Het lied was eigenlijk 3:45 minuten lang en hitmaker Phil Spector wilde het niet inkorten dus stempelde hij het nummer af als 3:05 zodat DJ's het zouden afspelen zonder te beseffen hoe lang het werkelijk duurde. Het nummer werd het meest gedraaide nummer op de Amerikaanse radio en televisie in de 20ste eeuw.
Een folkse ommekeer
De cijfers uit het heden laten zien dat artiesten nog steeds vasthouden aan de drie tot vier minuten regel, hoewel de beperkingen voor de radio niet meer van tel zijn en daarvoor moeten we Bob Dylan dankbaar zijn. Dylan maakte in de jaren 60 meestal langere nummers. "Folk artiesten gaven niets om singles die in de top 40 wilden eindigden. Ze focusten zich meer op de verkoop van lp's in steden," verklaart Tierney.
Tegen 965 was Bob Dylan al een gerespecteerd artiest die met zijn klassieke albums de top 40 had gekraakt. Toen ging hij helemaal los en bracht hij Highway 61 Revisited uit dat het nummer Like A Rolling Stone bevatte dat 6 minuten en 34 seconden lang was.
Ondanks dat Columbia Records er een single van wilde maken, werd het extreem lange nummer toch in de oorspronkelijke vorm naar de radio DJ's gestuurd. De track verspreidde zich snel en piekte op nummer 2 in de Billboard hitlijsten. "Dit ongekende succes werd een keerpunt in de geschiedenis van de muziek."
Rock veranderde, pop bleef hetzelfde
Het succes van Dylan bracht echter niet de grote verandering waarop men gehoopt had in de popmuziek. Toch werden singles steeds minder en minder belangrijk en begonnen bands als Iron Butterfly nummers op te nemen van 17 minuten die ze dan vervormden naar radiovriendelijke stukjes, hoewel de fans de voorkeur gaven aan de langere tracks.
[soundcloud url="https://api.soundcloud.com/tracks/36103720" params="auto_play=false&hide_related=false&show_comments=true&show_user=true&show_reposts=false&visual=true" width="100%" height="450" iframe="true" /]
Led Zeppelin bracht het nummer Stairway To Heaven (8:02 minuten) nooit uit als een single, maar het nummer werd wel een legendarisch. "De enige manier waarop je Stairway To Heaven kon luisteren, was door het te kopen op album. Bands kregen een soort macht in handen en zeiden dat er niet in hun kunst werd gesneden voor de radio."
Maar waarom hebben we nu geen lange nummers?
Als een nummer boven die drie of vier minuten succesvol kan zijn, waarom beperken artiesten zich dan en verkennen ze die optie niet?
Dat heeft te maken met de erosie van de aandachtspanne van het publiek. In tegenstelling tot de hoogtijdagen van Zeppelin zullen fans vandaag niet gewoon het album kopen. Ze wachten liever op de single, oordelen en gaan dan door naar de volgende. De huidige muziekindustrie wordt eigenlijk vermoord, omdat de meeste muziekliefhebbers niet verder kijken dan naar wat ze horen op de radio.
"Er zijn wel meer uitzonderingen. Hip Hop bijvoorbeeld is een van de meest invloedrijke genres en dat genre komt weg met langere nummers omdat ze zich eerder richten op de danscultuur en dan mag het langer duren."
"Dat zijn echter de echte uitzonderingen. Taylor Swift bijvoorbeeld domineert de hitlijsten met haar nieuwe album 1989, maar er zijn maar twee nummers die langer zijn dan vier minuten. Vergelijk dat eens met haar vorige drie albums waar de helft van de nummers ruim boven de vier minuten zaten."
"Jonge mensen zullen altijd de grootste consumenten zijn van popmuziek en de hedendaagse jongeren willen dat de nummers drie minuten lang zijn zodat ze meteen door kunnen naar het volgende. De korte radiohit zit eigenlijk al in ons DNA gebakken en ik verwacht niet dat we in de toekomst snel veel langere tracks zullen zien," besluit Tierney.