door JELLE MAMPAEY
Reinhilde Decleir begon een tiental jaar geleden met Tutti Fratelli. Ik was gevraagd door het Antwerps platform voor generatiearmen om met enkele van hun leden theater te maken. Eerst had ik mijn twijfels, je kan die mensen toch niet verplichten om op de scène te gaan staan? Maar uiteindelijk ging dat onwaarschijnlijk goed. Dat was echt mooi, echt ontroerend. Toen het project stopte, bleven zijzelf maar vragen om nog iets te doen. Zo is Tutti Fratelli begonnen. We hebben intussen een enorme groei doorgemaakt. Elk jaar komen er meer mensen kijken.
De acteurs zijn onder meer mensen die in armoede leven en mensen uit de psychiatrie. Is het anders werken met zo'n groep?
Decleir: Alles duurt wat langer en we repeteren maar drie avonden in de week enkele uren. Voor de meesten is het moeilijk om langer geconcentreerd te werken. Het is hard werken, er wordt heel gedisciplineerd geoefend. Ze kunnen zo waanzinnig authentiek uit de hoek komen. Dat kunnen wij niet. Dan heb je echt iets van: wat gebeurt er hier? Dat is echt wonderbaarlijk.
Florejan Verschueren (componist en muzikaal leider): Wat ik heel belangrijk vind is dat er bij ons niet gepamperd wordt. Je zou kunnen denken: De Fratelli hebben misschien wat problemen, we zullen die eens een kans geven.' Maar zo werkt het bij ons niet. We zijn allemaal gelijken.
Helpt dat theater de acteurs in hun dagelijks leven?
Decleir: Daar ben ik zeker van. Je ziet de Fratelli vaak veranderen, dat kan heel klein zijn. Iemand die zich beter verzorgt, meer zelfvertrouwen krijgt. Iemand die een pilletje minder kan nemen per dag. Dat heeft te maken met het samenzijn, met het praten en discussiëren. Velen ontmoeten elkaar ook buiten Tutti Fratelli.
Waarover gaat De Middelmatige Man'?
Verschueren: De middelmatige man is iemand die plots gezien wordt als het perfecte gemiddelde. Alles wat hij goed vindt, is eigenlijk de norm. Dat vinden de mensen interessant, ze stellen hem voortdurend vragen, maar hijzelf kan daar niet goed mee om. Hij zet zich daartegen af.
Decleir: Hij wordt geleefd door anderen. Ik denk dat dat veel gebeurt in onze maatschappij. Die man is niet blij, hij is niet triestig of niet kwaad, hij is' gewoon. Hij voelt precies niets. Op het einde komt er dan een soort van ommekeer, maar die ga ik niet verklappen.
We hebben daar ook veel over gediscussieerd met de acteurs. Iedereen had daar wel een andere mening mee. Op basis van die gesprekken heeft Tom Dupont (de schrijver, red.) vaak nog wijzigingen aangebracht. Het is eigenlijk de eerste keer dat de acteurs zo betrokken zijn geweest bij het creëren van het stuk.
Muziek speelt een belangrijke rol in het stuk...
Verschueren: We werken traditioneel veel met muziek en dat is ook ditmaal het geval. We werken met een koor dat inspeelt op de scènes, commentaar geeft op wat er op de scène gebeurt. De acteurs zingen ook solo's. Ze brengen elk hun eigen lied als expressie van wat ze denken.
De Middelmatige Man' gaat vandaag in première in De Roma en speelt nog tot 26 maart 2016.