Een slimme en gebiedsdekkende kilometerheffing is de beste oplossing als de Vlaamse overheid een wegenheffing wil invoeren die tegelijk de files vermindert en de gebruikers en vervuilers laat meebetalen. Dat is de voornaamste conclusie uit een langverwacht onderzoek van het consortium Motivity dat vandaag is vrijgegeven. Even terug naar de vorige Vlaamse regering. Die beloofde een onderzoek naar de mogelijke invoering van een kilometerheffing voor personenwagens. Maar nog voor het consortium Motivity (bestaande uit KMPG, Transport & Mobility Leuven, Stibbe en Common Ground) zijn onderzoek kon afronden, veranderde Vlaams minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA) het geweer van schouder en belandden de plannen voor een kilometerheffing in de prullenmand. Ook de huidige Vlaamse regering wil niet weten van een slimme kilometerheffing.
Het onderzoek zelf is nu wel vrijgegeven. Uit de studie blijkt dat de overheid best een slimme en gebiedsdekkende kilometerheffing invoert als ze vasthoudt aan de voorwaarden die in 2017 vooropgesteld werden, namelijk het terugdringen van de files en het toepassen van de principes "de gebruiker betaalt" en "de vervuiler betaalt". "Als je die doelstellingen evenwaardig wil realiseren, doe je dat best met een systeem van een gebiedsdekkende kilometerheffing", staat in de studie.
De studie toont ook aan hoe de kilometerheffing een belastingverschuiving kan mogelijk maken, een taxshift waarbij men niet langer het bezit van de wagen belast, maar wel het gebruik ervan. De heffing vervangt dan de jaarlijkse verkeersbelasting en de Belasting op Inverkeerstelling (BIV).
De studie analyseert ook een aantal scenario's waarbij de ontvangsten van de kilometerheffing gebruikt worden voor andere, flankerende ingrepen zoals een verlaging van de personenbelasting of investeringen in verkeerksinfrastructuur. Sommige van die scenario's leveren economische welvaart en extra jobs op, maar zijn tegelijk negatief voor de koopkracht van arme gezinnen. "De perfecte bijkomende flankerende maatregel bestaat niet", luidt het.
De onderzoekers en de Vlaamse administratie erkennen dat op basis van de studie alleen nog geen wegenheffing kan ingevoerd worden. Eerst moeten bepaalde beleidskeuzes gemaakt worden. De studie levert volgens de onderzoekers wel de nodige inzichten om een genuanceerd en objectief debat te voeren en op die manier te werken aan het nodige maatschappelijke draagvlak.
bron: Belga