Plastic dat in de natuur terechtkomt, doodt miljoenen dieren. Vervolgens dringt het door in de voedselketen en belandt het op ons bord. Om vervolgens naar de bodem van de oceanen te zinken en zo het hele ecosysteem te bedreigen. «Plastic op zich is een fantastisch product, maar het is absurd dat we iets maken om zo lang mogelijk mee te gaan en het merendeel ervan meteen weggooien», vertelt organisator Sven Fransen. «Er wordt geschat dat 5 à 14 miljoen ton van dat weggegooid plastic elk jaar in de oceanen belandt. Dat is tot 444 kilogram per seconde. 80% van dat afval komt via rivieren uit het binnenland. Door een strandwandeling met een lenteschoonmaak te combineren, kunnen we op een aangename manier mensen wijzen op plastic afval dat op het strand ligt en hoofdzakelijk uit zee aanspoelt.»
Om te benadrukken dat afval geen grenzen kent, nemen dit jaar ook een Nederlandse strandbar en vier Franse stranden deel. Tijdens de tiende Eneco Clean Beach Cup sluiten in totaal 22 locaties zich aan bij de actie. De Belgische surfclubs brachten vorig jaar 3.750 vrijwilligers op de been die meer dan vijf ton strandafval ruimden.
Schone surfers
Het is niet toevallig dat het net surfclubs zijn die hun schouders zetten onder de opruimactie. Surfers zien hun speeltuin in een stort veranderen en daarom ruimen sommige clubs al meer dan twintig jaar hun strand op. «Voor de tiende verjaardag willen we alle surfclubs stimuleren nog meer een voorbeeld te zijn», vertelt Fransen. «Om het duurzaamheidslabel Clean Beach Club te krijgen», vult Tommy Maenhaut van de federatie Wind & Watersport Vlaanderen aan, «moeten clubs minstens twee opruimacties per jaar organiseren, de peukenproblematiek aanpakken door bijvoorbeeld rookvrije zones aan te leggen en vier veranderingen doorvoeren richting minder plastic. Daarmee bedoelen we rietjes en wegwerpbekers verbannen, individuele verpakkingen vermijden, geen PET-flessen verkopen Tijdens verschillende inspiratiesessies worden goede voorbeelden uitgewisseld en de clubs krijgen ook extra begeleiding. Thema's als afval, energie, waterverbruik, regenwaterrecuperatie, led-verlichting, sensibilisering en zo meer komen aan bod.»
De Haan verbiedt wegwerpplastic
De Haan, de hoofdlocatie van deze Eneco Clean Beach Cup, wist de afvalberg van de beachparty's al te reduceren van 35 vuilniszakken naar 2 en dat maakt van de gemeente een voorbeeld voor de hele kust. «Dat lukte dankzij herbruikbare bekers, peukenbakken, glazen flesjes en het bannen van rietjes», vertelt Tom Museeuw van de jeugddienst. De Haan won vorig jaar 10.000 euro op de Eneco Clean Beach Cup en investeerde die in een videowall om de feestende jeugd te motiveren om mee te strijden tegen de plastic soep. «Dit jaar gaan we nog een stap verder», stelt schepen voor afval Marleen De Soete. «We verbieden plastic voor eenmalig gebruik zoals bestek, wegwerpbekers, rietjes en roerstaafjes voor alle horeca en organisatoren van events op het strand, in de duinen, het bos en openbare parken. Ook ballonnen en plastieken snippers zijn niet meer toegelaten in deze zones. Onze verenigingen kunnen gratis herbruikbare bekers en een industriële vaatwasmachine lenen.»