Iedereen heeft recht op kwaliteitsvol onderwijs, daar is de internationale gemeenschap het al lang over eens. Dat is trouwens het tweede punt van de millenniumdoelstellingen uit 2000. Het percentage inschrijvingen voor de basisschool in ontwikkelingslanden steeg van 83% in 2000 naar 91% in 2015. Kinderen uit arme gezinnen lopen, weinig verrassend, meer risico om niet naar school te gaan.
Het doel om iedereen toegang te verschaffen tot basisonderwijs is nog altijd niet bereikt en blijft dus deel uitmaken van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen. Ook voor de rijkste landen. Daar gaat het erover een einde te maken aan de grote verschillen tussen leeftijdsgroepen. De SDG's stellen dat tegen 2030 alle vrouwen en mannen gelijke toegang moeten hebben tot technisch, beroeps- en tertiair onderwijs, inclusief de universiteit, tegen een betaalbare prijs. Dat moet het aantal jongeren en volwassenen met relevante vaardigheden voor het vinden van een degelijke job en voor ondernemerschap aanzienlijk opdrijven.
Focus op discriminatie
De internationale gemeenschap benadrukt ook de noodzaak om genderongelijkheid in het onderwijs weg te werken en te zorgen voor gelijke toegang voor mensen met een handicap en mensen in kwetsbare situaties. Voor de opstellers van de doelstellingen moet dat bijdragen aan de bevordering van een cultuur van vrede en geweldloosheid.
Om daarin te slagen, wijst de VN op de basisbehoeften van elk onderwijssysteem. Er moeten onderwijsfaciliteiten gebouwd worden die aandacht hebben voor kinderen, mensen met een beperking en gendergelijkheid. Of bestaande instellingen moeten daaraan aangepast worden. De VN roept rijke landen op om het aantal studiebeurzen voor studenten uit ontwikkelingslanden te verhogen, in het bijzonder voor de minst ontwikkelde landen.
Foto R.V.
Interview
In België hangt de onderwijskwaliteit nog te vaak af van het socio-economische milieu waaruit het kind komt, betreurt Caroline de Cartier van de vereniging Teach For Belgium. Ze benadrukt dat de job van leerkracht aantrekkelijker moet worden om de beste profielen aan te trekken.
Wat kan België doen om het onderwijs te verbeteren?
Er is nog altijd een groot probleem in ons land: een kind uit een achtergesteld socio-economisch milieu heeft niet dezelfde kansen als een kind uit een welgesteld milieu. En de kloof tussen die twee leerlingen wordt in de loop der jaren alleen maar groter. Uit het PISA-onderzoek van 2017 blijkt dat een kind van 15 uit een arm gezin al een achterstand van drie jaar opgelopen heeft.
Die situatie wordt versterkt door het gebrek aan sociale mix in de scholen.
In België zitten kinderen met de meest bevoorrechte sociale achtergrond vaak in dezelfde scholen. Idem voor die uit armere gezinnen. En het zijn net die scholen die vaak moeilijk leerkrachten vinden. Het probleem is het grootst voor wiskunde en wetenschappen, voor Nederlands in Brussel en Wallonië, en voor Frans in Vlaanderen.
Wat valt er te doen tegen dat tekort?
Een van de belangrijkste punten is het beroep van leerkracht herwaarderen. Uit een enquête die we hielden in Louvain-La-Neuve blijkt dat slechts 4% van de studenten dat een aantrekkelijke job vindt. Nochtans is het belangrijk dat de beste profielen voor dat beroep kiezen, want zij leiden de talenten van morgen op. Bij Teach For Belgium selecteren we gemotiveerde en geëngageerde mensen. Zij krijgen een opleiding van 2 jaar, die begint met vijf weken in de zomer. Zo zijn ze klaar om les te geven bij de start van het schooljaar. Ze worden ingezet op posities die kampen met een lerarentekort en hebben dus geen aggregaat nodig om aan de slag te gaan. Twee jaar lang worden ze begeleid door een mentor en krijgen ze heel wat mogelijkheden om zich professioneel te ontplooien. Wie verder wil gaan in het onderwijs, moedigen we aan een aggregaat te behalen. Ons doel is deze beginnende leerkrachten zo veel mogelijk advies en middelen te geven, zodat ze zich langdurig willen engageren voor kwaliteitsonderwijs voor iedereen, in de strijd tegen ongelijkheid."
Camille Goret
Teach For Belgium lanceert regelmatig een oproep voor nieuwe kandidaten. De volgende deadline is 22 april.
De SDG's
In 2015 namen de Verenigde Naties 17 Duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (Sustainable Development Goals of SDG's) aan. De bedoeling is de wereld tegen 2030 op het spoor van de duurzame ontwikkeling te zetten, door economische, sociale en ecologische problemen aan te pakken. Iedere week zoomt Metro, als SDG Voice in 2018, in op een van die doelstellingen.