Om in Vlaanderen succes te hebben met een podcast, beschik je best over een bekende kop of naam, leren de luistercijfers. De populairste stemmen behoren toen aan Alex Agnew, Lieven Scheire, de VRT en De Standaard, maar die grote namen moeten een vreemde eend in de bijt naast zich dulden: 'de volksjury'. Een hobbyproject van twee vriendinnen met een diepgewortelde fascinatie voor true crime.
Laura Scheerlinck (foto links): "Toen ik twaalf jaar was, veel te jong trouwens, heb ik op de Boekenbeurs het boek 'Moordenaars en hun motieven' van strafpleiter Jef Vermassen gekocht. (lacht) Ik weet niet waarom, maar het sprak me aan."
Silke Vandenbroeck (rechts): "Ik ben erin gerold door de podcast 'Serial'. Daarin wordt onderzocht of de beschuldigde van een moord daadwerkelijk de dader is of niet. Dat was voor mij de trigger, zowel voor true crime als voor podcasts, en sindsdien ben ik er helemaal ingezogen."
Wat is er zo boeiend aan true crime?
Silke: "Iedereen is geïnteresseerd in sensationele dingen. We zoeken allemaal wel naar juicy verhalen, naar wat er gebeurt in een wereld waar we zelf niet inzitten. Je wilt weten hoe zoiets kan voorvallen of wat er gebeurd is voordat een moordenaar de stap zet om over te gaan tot de daad."
Maar in zo'n verhaal moet een mopje af en toe kunnen.
Silke: "Zeker, want er moet comic relief zijn. Je moet de spanning en de zwaarte van het onderwerp kunnen verlichten, anders kan je je er niet constant in verdiepen."
Laura: "Het is ook een beetje naïef om te veronderstellen dat mensen niet weten dat zo'n soort dingen gebeuren. True crime-podcasts hebben daarom vaak ook niet de bedoeling om mensen op de hoogte te stellen van de feiten, maar om ze te verwerken."
Hoe pakken jullie een zaak aan?
Laura: "We kiezen de onderwerpen vrij willekeurig. Soms heeft één van ons zin om een bepaalde zaak aan te pakken, maar we kunnen ook gaan voor een suggestie van een luisteraar. Eens we gekozen hebben, stopt de communicatie tussen ons over dat onderwerp, tot aan de opname. Wat we vooral niet doen, is te veel factchecken. (lacht) Je merkt ook soms dat we andere info tegengekomen zijn, maar we pretenderen ook niet dat alles correct is. We waren er zelf niet bij op het moment van de moord, dus we kunnen niet voor 100% de waarheid vertellen."
Silke: "Daarom staat er ook in onze bio dat we 'op een onverantwoorde manier' over moordzaken praten. Wij proberen gewoon op een heel toegankelijke toon aandacht te geven aan zaken die al dan niet opgelost zijn. Wil je keiharde feiten, dan moet je maar naar Canvas kijken." (lacht)
Hebben die gruwelijke verhalen ook een effect op hoe jullie je omgeving bekijken?
Silke: "Zeker. Het maakt me bewuster van wat er fout kan lopen. Kijk naar Julie Van Espen. Dat was ook maar gewoon een meisje dat op haar fiets zat. Dat maakt dat het heel dicht bij jezelf komt. En voor ik naar true crime begon te luisteren, was ik daar heel goedgelovig in. Het kon mij niet gebeuren, dacht ik. Maar als ik nu de late shift heb op het werk en nadien in de donkere garage aankom, dan neem ik mijn sleutels bij de hand, ook al weet ik dat het een irrationele angst is. In één van onze eigen afleveringen heb ik ook eens verteld dat als je je ergens niet op je gemak voelt, je best je auto achteruit in een parkeerplaats zet, zodat je snel weg kan."
Laura: "En dat heb ik daarnet gedaan. (lacht) Ik probeer altijd uit te gaan van het goede en weiger mezelf naïef te noemen, maar het klopt dat het je bewuster maakt."
Krijgen jullie soms vreemde reacties op afleveringen?
Silke: "Er is iemand geweest die ons vroeg of we de verdwijning van een vriend van hem konden oplossen. Daar zijn we uiteraard niet voor bevoegd en dat is ook niet de bedoeling van de podcast. Dus we hebben hem doorverwezen naar de politie."
Laura: "Onopgeloste zaken waarvan het onderzoek afgerond is, daar kunnen we mee aan de slag. Maar zolang het onderzoek nog loopt, gaan we daarover geen uitspraken doen. Stel je voor dat die persoon nog voor een assisenjury moet verschijnen en de twaalf juryleden allemaal naar ons hebben geluisterd. 'Hij is schuldig!'" (lacht)
Silke: "Ik vraag me wel soms af of er een moordenaar naar ons luistert, en ons gebruikt als handleiding. Straks zijn we ook nog medeplichtig. (lacht) Je kan dat niet uitsluiten. Jef Vermassen heeft het onlangs nog gezegd: iedereen is in staat om een moord te plegen."
Hoe lang kunnen of willen jullie blijven doorgaan?
Laura: "Voor altijd. Het goede nieuws is dat er altijd moorden gepleegd zullen worden." (lacht)
Silke: "De aflevering van morgen gaat over Heaven's Gate. Het is een heel raar verhaal over een sekte dat eindigt in een collectieve zelfmoord. Zeker luisteren dus!"
Xavier Vuylsteke de Laps
Je kan de volksjury' beluisteren via Spotify, iTunes, Soundcloud en podcastapps.