Het is van december 2014 geleden dat ons land land nog een nationale staking kende. Die was toen gericht tegen het regeerprogramma van de nieuwe regering-Michel. De staking vandaag is vooral gericht tegen de werkgevers uit de privésector. Maar heel wat overheidsvakbonden hebben zich ook aangesloten.
Openbaar vervoer
Om 22 uur gisteravond startte de hinder op het openbaar vervoer. Bij het spoor geldt wel de minimale dienstverlening, daardoor rijdt vandaag ongeveer een op de twee treinen. De meeste piekuurtreinen zijn wel afgeschaft. Reizigers kunnen op de NMBS-routeplanner de aangepaste dienstregeling raadplegen.
Bij de Vlaamse openbaarvervoermaatschappij De Lijn is vanmiddag zowat 17 procent van de chauffeurs uitgereden, een percentage in dezelfde lijn als 's ochtends. "Reizigers moeten de rest van de dag rekening blijven houden met zwaar verstoord verkeer", zegt woordvoerder Tom Van de Vreken. In Brussel is de dienstregeling van de MIVB ook zwaar verstoord.
Lucht- en waterverkeer
Het luchtverkeer ligt volledig stil. Door de staking bij Skeyes, het vroegere Belgocontrol, kan er tot 22 uur vanavond geen enkel vliegtuig landen of opstijgen in ons land. Om 6u30 werden een dertigtal 'verloren passagiers' opgevangen op Brussels Airport. Daarnaast was er sprake van een twintigtal passagiers van TUI fly die verkeerdelijk naar de luchthaven afgezakt waren. De luchthaven van Charleroi ging zelfs niet open vandaag.
In de havens wordt eveneens gestaakt. De dokwerkers in de drie Belgische havens hebben in verschillende mate het werk neergelegd. Deze ochtend sprak het Antwerpse havenbedrijf van "beduidend minder activiteit in de haven". Om te grote opstoppingen te vermijden, werd dinsdagmiddag al beslist om de opvaart van zeeschepen af te remmen en enkele terminals preventief te sluiten.
In Gent heeft het scheepvaartverkeer amper hinder ondervonden omdat de loodsen normaal functioneren. Wel is de lading van aangemeerde schepen niet behandeld omdat geen dokwerkers voorhanden waren.
In de haven van Zeebrugge is er zo goed als geen in- of uitgaand scheepvaartverkeer.
Gevangeniswezen
De nationale staking is ook voelbaar in de gevangenissen. Over het hele land leggen cipiers het werk neer. Het gevangeniswezen "ondervindt overal een grote impact", vat Kathleen Van De Vijver, woordvoerder van directoraat-generaal Penitentiaire Inrichtingen samen. Zowat twee derde van de cipiers staakt.
Een honderdtal politieagenten is ingezet in de gevangenissen die het meest getroffen zijn. In Wallonië waren dat de gevangenissen van Lantin, Paifve, Saint-Hubert en Bergen.
Privésector
De stakingsbereidheid op deze nationale stakingsdag is in de kmo's bijzonder klein. Slechts in vier procent van de kmo's wordt er gestaakt, zegt ondernemersorganisatie Unizo. Bij de middelgrote bedrijven, met meer dan 50 werknemers wordt er in een kwart van de ondernemingen het werk neergelegd. Daarmee is "de impact van de staking eigenlijk toch een pak kleiner dan we zelf gedacht hadden", reageert gedelegeerd bestuurder Danny Van Assche.
Op meerdere plekken in ons land zetten betogers wel piketten en blokkades op om werkwilligen tegen te houden. Zo werd het bedrijventerrein Cargovil, dat zich uitstrekt over delen van Vilvoorde, Grimbergen en Zemst gedurende enkele uren geblokkeerd. Bezoekers van het crematorium op de site werden wel doorgelaten. De blokkade werd rond 10 uur opgeheven.
De staking in het Gentse havengebied is al over haar hoogtepunt heen. Stakersposten blokkeren er niet langer het verkeer. Aan de Ghelamco Arena, waar eerder op de dag een bestuurder op vakbondsleden was ingereden, wordt de stakerspost rond 14.30 uur opgeruimd. Wel is de schade voor producerende bedrijven in de haven, zoals ArcelorMittal, Volvo Cars en Volvo Trucks, aanzienlijk. Daar lag de band stil. Werkwilligen hadden de grootste moeite om de zowat 300 bedrijven in het havengebied te bereiken door een tiental piketten. De economische schade loopt in de miljoenen.