De huiskat (Felix catus) is een van de grootste uitroeiers van diersoorten ter wereld, schrijven de onderzoekers in het Journal of Environmental Law. Alleen al in Nederland worden elk jaar naar schatting 140 miljoen dieren door katten gedood.
Illegale vernielers
Meer dan de helft van deze slachtoffers is toe te schrijven aan katten met een eigenaar. Dat zijn er in Nederland tussen de 2 en 3 miljoen, naast tienduizenden zwerfkatten. Onder de slachtoffers zijn verschillende typen vogels en zoogdieren, zoals weidevogels en vleermuizen, maar ook reptielen, vissen en amfibieën.
Dat is niet alleen schadelijk, aldus de rechtswetenschappers, het is ook illegaal. Onder de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn is Nederland, en bij uitbreiding België, immers verplicht om bepaalde soorten en hun leefgebieden te beschermen, en mogelijke bedreigingen te beperken.
AANGEBOREN INSTINCT
Volgens Yvon Sweere, gedragstherapeut voor katten, hoort het inderdaad bij het aangeboren instinct van katten om te jagen. "Dat kun je niet afleren en het staat los van hongergevoelens. We geven onze kat tenslotte te eten en desondanks neemt de behoefte om te jagen niet af."
Sweere vervolgt dat het binnenhouden van katten al veel langer een discussie is. "Op fora en Facebook-pagina's lopen de gemoederen vaak hoog op. Het roept emoties op bij zowel kattenliefhebbers als vogelliefhebbers."
Birdbesafe
Een manier, bedacht om vogels te waarschuwen voor een jagende kat, is het belletje om de nek. Alleen zou dat volgens de gedragstherapeut niet werken. "Katten leren dan juist beter jagen." Wat wel zou kunnen helpen is het zogenoemde Birdbesafe concept. "Een kraag met felle kleuren merken vogels snel op, zodat ze er snel vandoor kunnen bij naderend kattengevaar."
Rechtzaak
Een kat toezichtloos laten rondlopen is feitelijk al verboden, zeggen de juristen: "Wie een rechtszaak aanspant tegen de Nederlandse of Belgische overheid, die de Europese regels moet handhaven, maakt dus een goede kans op succes." Desondanks zal het concreet verbieden van het los laten lopen van katten politiek gezien onaantrekkelijk zijn. Het gaat hier namelijk om een 'diepgewortelde gewoonte', zeggen de juristen.
Een kat niet naar buiten laten gaan druist volgens Sweere in tegen het natuurlijke gedragspatroon van een kat. "Een kat die vrij naar buiten mag, gaat jagen, verkennen en klimmen." Toch kleven er ook nadelen aan je kat buiten rond te laten lopen, denk aan: het gevaar om onder een auto te komen, meegenomen worden of het kwalijke gedrag van kattenhaters, waarbij katten beschoten worden of meegenomen in de auto en kilometers verderop weer vrijgelaten.
Fokken
Ondanks deze gevaren kunnen katten buiten wel meer kat zijn. Een kat binnenhouden is een optie, maar dan moet het huis daar wel op aangepast worden, zegt Sweere. "Zorg voor een spel waarbij je kat kan jagen, voor een klimboom en andere bezigheden."
Tot slot geeft Sweere aan dat het fokken van bepaalde katten een eventuele oplossing zou kunnen zijn. "Nu fokken we vooral vanwege uiterlijke kenmerken, maar stel dat we dit zouden doen om ervoor te zorgen dat het jaaginstinct afneemt? Wie weet zijn we dan in de toekomst wel van dit probleem af."