«De levering van gas is opgeschort vanaf 27 april en totdat de betaling uitgevoerd wordt» in roebels, zo staat in een persbericht van Gazprom.
De Russische president Vladimir Poetin verkaarde vorige maand dat Rusland alleen nog betalingen in roebels zou aanvaarden voor zijn gas. Maar volgens de Europese Unie vormt dat een inbreuk op de sancties en zal dat Moskou versterken. Zeker Polen was heel uitgesproken in het verzet tegen betalingen in roebels.
Gazprom voegde nog toe dat het dinsdagavond de betaling voor gas in april niet ontvangen had van Bulgargaz en PGNiG. «Bulgarije en Polen zijn doorvoerlanden. Als er ongeoorloofd Russisch gas wordt afgenomen van het transitvolume richting andere landen, dan zal de transitlevering in dezelfde mate verlaagd worden», waarschuwde het Russische gasbedrijf nog.
Zowel Bulgarije als Polen zei al dat de sluiting van de Russische gaskraan niet onmiddellijk tot problemen zal leiden. Volgens de Poolse premier Mateusz Morawiecki zijn de gasopslagen in het land voor 76 procent gevuld. Daarnaast doet Polen er alles aan om gas uit andere landen te krijgen.
Economisch wapen
Bulgarije, dat bijna al zijn aardgas uit Rusland haalt, beschuldigde Rusland er woensdag van zijn gasleveringen als «wapen» te gebruiken. Energieminister Alexander Nikolov stelde dat het land zijn verplichtingen is nagekomen met een betaling in dollars. Het is volgens hem Rusland dat de overeenkomsten schendt door de kraan dicht te draaien. «Het is duidelijk dat aardgas meer wordt gebruikt als een politiek en economisch wapen in de huidige oorlog dan in een context van commerciële relaties», aldus de minister. Hij voegde toe dat Bulgarije voldoende gas heeft voor een maand.
De Russische beslissing om naast Polen ook Bulgarije te treffen, is opmerkelijk. Terwijl Polen zich openlijk uitsprak tegen de Russische vraag om betaling in roebels, bleef Bulgarije steeds aan de zijlijn in het conflict. Het stuurde ook geen wapens of andere militaire hulp naar Oekraïne.
Vanuit Moskou klinkt intussen de roep om meer landen van het Russische gas af te sluiten. Parlementsvoorzitter Vjatsjeslav Volodin noemde de stap van Gazprom juist en betoogde dat andere «onvriendelijke landen» dezelfde behandeling verdienen als Polen en Bulgarije.
Oostenrijk en Hongarije bevestigden woensdag alvast dat de leveringen van Russisch gas nog zoals gepland plaatsvonden. Hongarije zou een oplossing gevonden hebben om het gas in euro te betalen aan Gazprombank, die het dan zou omzetten in roebels, zo zei de Hongaarse minister van Buitenlandse Zaken Peter Szijjarto.
Prijzen omhoog
De Europese gasprijs ging woensdagochtend duidelijk omhoog. De toonaangevende Nederlandse TTF-future voor gas, met levering in mei, stond rond 9.00 uur op 116 euro, 13 procent hoger dan dinsdagavond.
Ook de olieprijzen stegen. Zo kost een vat olie van de Amerikaanse soort WTI weer meer dan 100 dollar. De prijs van Brent-olie van de Noordzee steeg met 0,9 procent tot 105,97 dollar per vat.