Een door de lidstaten van de Europese Unie "afgezwakt" voorstel voor de bescherming van de bijenpopulaties in de EU, is vandaag gesneuveld in het Europees Parlement. De Europarlementsleden stelden hun veto tegen de tekst en eisen dat er een nieuw wetsvoorstel komt dat rekening houdt met de laatste wetenschappelijke bevindingen rond de effecten van het gebruik van pesticiden en andere bestrijdingsmiddelen. Het voorstel van de Europese Commissie moest de aanbevelingen van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) uit 2013 omzetten in EU-wetgeving. Die gaan onder meer over de manier waarop bestrijdingsmiddelen getest moeten worden om bijen tegen acute en langdurige blootstelling te vermijden. De bestrijdingsmidden mogen op de markt blijven, maar alleen als ze nieuwe testen doorstaan.
Onder druk van de Europese lidstaten en de industrie, zegt Europees Parlementslid Petra De Sutter (Groen), zwakte de Commissie haar oorspronkelijke voorstel sterk af. Ze "komt alleen met aanpassingen (...) tegen acute giftigheid voor honingbijen, maar zwijgt over langdurige giftigheid voor honingbijen, hommels en wilde bijen", staat in de resolutie die de parlementsleden woensdag goedkeurden met 533 stemmen voor, 67 tegen en 33 onthoudingen. Bovendien strookt het voorstel "niet met recente wetenschappelijke en technologische ontwikkelingen" en "verandert het niveau van bescherming niet".
"Bijen zijn onmisbaar voor onze voedselproductie en biodiversiteit en hun achteruitgang is alarmerend. We kunnen het ons simpelweg niet permitteren om stappen achteruit te zetten in de Europese regelgeving hierover", legt De Sutter uit. Zestien van de 28 lidstaten hielden de EFSA-beschermingscriteria tegen, maar samen beschikken ze niet over een gekwalificeerde meerderheid. Daarom mag de Commissie niet zwichten voor die lidstaten, vindt het Parlement, dat voor dit soort besluiten over een vetorecht beschikt.
Volgens De Sutter moet een nieuw voorstel niet op ambtelijk niveau achter gesloten deur besproken worden, maar op politiek niveau, door de bevoegde Europese ministers. "Zo kan iedereen zien welke regeringen zich voor of tegen de bescherming van bijen uitspreken."
Uit een studie van de Commissie blijkt dat Europa kampt met een dramatische daling van het aantal en de diversiteit van allerlei Europese wilde bestuivende insecten, waaronder wilde bijen, zweefvliegen, vlinders en motten. In de EU is 84% van de gewassen en 78% van de wilde bloemensoorten (deels) afhankelijk van dierlijke bestuiving, maar een groot aantal bestuivers is reeds uitgestorven of met uitsterven bedreigd.
Op basis van de methodologie van de EFSA werden in 2018 al drie schadelijke neonicotinoïden verboden.
bron: Belga