Het Europees Hof van Justitie spreekt zich donderdagvoormiddag uit over de onschendbaarheid van voormalig Catalaans vicepresident Oriol Junqueras. Hij werd opgepakt en nadien veroordeeld voor zijn rol in het Catalaanse onafhankelijkheidsreferendum van 2017, maar is in mei ook verkozen als Europees Parlementslid. Het arrest van de rechter in Luxemburg kan ook gevolgen hebben voor het lot van Carles Puigdemont, de in België verblijvende oud-minister-president van de Catalaanse regering. Terwijl Spanje in het Europees Parlement 54 verkozen leden zou moeten tellen, zijn dat er sinds de verkiezingen van einde mei slechts 51. De reden? Drie Catalaanse politici konden of wilden na hun verkiezing geen eed van trouw zweren aan de Spaanse grondwet, waardoor de autoriteiten in Spanje hun namen niet aan het Europees Parlement wilden overmaken als verkozen 'MEP's'.
Voormalig vicepresident Oriol Junqueras zat op het ogenblik van de verkiezingen in de cel en mocht die niet verlaten om de getrouwheidsgelofte af te leggen. Over zijn zaak velt het Europees Hof straks een belangrijk arrest, op vraag van het Spaanse hooggerechtshof. Hoe zit het met de immuniteit van een verkozen Europarlementslid? Wanneer gaat die in? En op welke manier is die van toepassing op Junqueras, die na zijn verkiezing tot een effectieve gevangenisstraf van 13 jaar veroordeeld werd? Vorige maand oordeelde de advocaat-generaal bij het Hof dat Junqueras recht heeft op zijn mandaat als Europees Parlementslid en de bijbehorende immuniteit, maar dat het aan het parlement zelf toekomt om te oordelen over de opheffing of handhaving van die immuniteit.
De twee andere Catalanen die verkozen werden als leden van het Europees Parlement, zijn voormalig minister-president Carles Puigdemont en oud-minister Toni Comin. Het arrest dat straks wordt geveld is niet rechtstreeks op hen van toepassing, maar mogelijk zijn er voor hen wel gevolgen. Zij weigerden eed van trouw aan de Spaanse grondwet te zweren en konden daardoor evenmin hun zetel opnemen. In het kader van de zaak-Junqueras zei de advocaat-generaal dat het verwerven van een mandaat als Europarlementslid "niet afhankelijk kan worden gesteld van het vervullen van enige formaliteit".
Afhankelijk van het lot van hun beider boegbeelden, kan het arrest de machtsverhoudingen beïnvloeden tussen de ERC van Junqueras en Junts per Catalunya, de partij van Puigdemont. Ook de Spaanse premier Pedro Sanchez, die voor de vorming van een nieuwe regering rekening moet houden met de politieke krachten in Catalonië, zal het arrest met aandacht lezen.
In België dan weer kijkt de Brusselse raadkamer naar de beslissing van het Europees Hof uit. Die moet zich buigen over de Europese aanhoudingsbevelen die Spanje uitgevaardigd heeft tegen Puigdemont, Comin en hun collega Lluis Puig, maar de raadkamer besliste maandag om het arrest van vandaag af te wachten. Ook een tweede zaak, waarbij Puigdemont het Europees Parlement voor de rechter daagt omdat het weigert hem binnen te laten, zal een impact hebben op de beslissing van de raadkamer. De behandeling van de drie aanhoudingsbevelen is uitgesteld naar 3 februari.
bron: Belga