3,6 miljoen bomen: dat is zo ongeveer het aantal kerstbomen dat de Belgische boomkwekers in de komende weken naar verwachting zullen uitvoeren. De Waalse sparren vinden in heel Europa aftrek. Alles bij elkaar is zo'n 80% van de geteelde bomen voor de export bestemd: het grootste deel gaat naar Frankrijk, de rest naar het Verenigd Koninkrijk, Italië, Nederland en Oost-Europa.
Onder de liefhebbers van de Waalse spar vindt men ook de Russen. Moeten we ons erover verbazen dat wij kerstbomen verkopen aan een land waar er in uitgestrekte wouden miljoenen van groeien? "Niet echt", zegt Aurore Brasseur, manager van de producentengroep Altitude 500. "De Waalse sparren zijn beter aangepast aan het gebruik als kerstboom. De boom moet er tegelijk mooi uitzien en duurzaam zijn, wat niet per se het geval is met de sparren die in de Russische natuur groeien." Altitude 500 hoopt trouwens deze markt in de toekomst verder te kunnen aanboren, want de concurrentie in Europa is erg hevig.
Ardens klimaat zeer geschikt
Hoe valt het succes van de Waalse spar dan te verklaren? "Het klimaat is er zeer geschikt voor", benadrukken de producenten van Altitude 500. "We hebben goede omstandigheden om diverse soorten te telen, zodat we kunnen inspelen op de smaakverschillen van onze klanten." De meest geteelde boom is de Nordmann-spar. Het voordeel van deze soort is dat ze bijzonder duurzaam is: na de kap bewaart de boom nog maandenlang zijn naalden. Die spar gedijt ook erg goed in het Ardense klimaat, dat al vanaf de herfst best fris wordt. De hogere gebieden van de provincie Luxemburg zijn ook goed geschikt voor het telen van de groene fijnspar. Die wordt minder verkocht, maar is toch populair in bepaalde markten, omwille van zijn karakteristieke geur.
De verkoop van kerstbomen mag dan wel anekdotisch lijken, hij weegt toch mee in de Waalse economie. Bij Altitude 500 alleen al verschaft die activiteit jaarlijks werk aan 60 mensen. Over heel Wallonië gaat het om 400 werknemers per jaar. En wanneer het moment van de kap is aangebroken, worden ieder jaar honderden seizoenarbeiders aangeworven.
Hoe kies je je kerstboom?
De perfecte kerstboom: de Nobilis. Hij geurt heerlijk en hij behoudt zijn naalden tot enkele weken na de kap. Ongeveer 45 euro voor een spar van 1,5 meter. Om hem te kopen wacht je best tot half december.
De duurzame kerstboom: de Nordmann. Het voordeel is dat hij redelijk lang zijn naalden vasthoudt. Ongeveer 40 euro voor een boom van 1,5 meter.
De geurige kerstboom: om je woonkamer in een harsparfum onder te dompelen is er niets beters dan de klassieke kerstspar (epicea). Het enige nadeel is dat hij sneller zijn naalden verliest. Ongeveer 35 euro voor een boom van 1,5 meter.
Wat zijn de gevolgen voor het milieu?
Sommigen vragen zich af of het verantwoord is om je woonkamer amper enkele weken te versieren met een boom die 5 à 10 jaar nodig heeft om te groeien. Hier komen diverse factoren bij kijken:
- Kerstbomen zijn niet verantwoordelijk voor de ontbossing, want ze worden speciaal geteeld. Tijdens hun groeiperiode hebben ze CO2 opgeslagen.
- Tegenwoordig worden de meeste kerstsparren gerecycleerd. Vele steden zetten na de feesten ophaaldiensten in. De bomen worden verwerkt tot potgrond of tot verwarmingspellets.
- De sparren groeien in zure grond, die niet geschikt is voor het verbouwen van andere gewassen.
- Wil je een kerstboom met een lagere ecologische voetafdruk, dan is het noodzakelijk dat hij lokaal geteeld is.
- De kunstkerstboom is een tijd lang verkocht als milieuvriendelijk alternatief. Maar hij wordt van plastic gemaakt aan de andere kant van de wereld Helemaal niet milieuvriendelijk dus.
(cg)