In de Angelsaksische landen is de musical een volwaardig genre binnen de podiumkunsten. En net als de cinema, heeft het zijn eigen blockbusters. Cats' is daar ongetwijfeld één van. De nieuwe Londense productie komt nu ook naar Antwerpen tijdens de paasvakantie.
Tot twee keer per dag speelt hetzelfde verhaal zich af in het New Wimbledon Theater in Londen, een verhaal dat al meer dan 35 jaar bekend is. De première van Cats vond plaats op 11 mei 1981 in Londen. Het begin van een gigantisch succes met duizenden voorstellingen in het Verenigd Koninkrijk, maar ook in New York in een twintigtal talen. De show is trouwens de vierde langst lopende musical op Broadway (7.485 shows tussen 1982 en 2000).
Een poëtisch verhaal
Het geheim van dat succes? Begin jaren 80 wordt componist Andrew Lloyd Webber verliefd op de gedichten van T.S. Eliot in Old Possum's Book of Practical Cats'. Die teksten vormen de basis van het stuk. Dankzij de ingenieuze regie van Trevor Nunn en de feeërieke kostuums van de veelvuldig bekroonde decorontwerper en designer John Napier slaat de musical in als een bom. Vooral aan de kattenmaskers is bijzonder veel tijd besteed. In sommige kroop maar liefst 40 uur werk. Op 35 jaar tijd is er eigenlijk niks veranderd, behalve dan de cast. Het publiek kijkt nog altijd reikhalzend uit naar hits als het ontroerende Memory', dat later bekend werd door Barbra Streisand en Céline Dion.
Cats' gaat over een groep katten die op een soort van vuilnisbelt leeft volgens strikt hiërarchische regels. Ze wachten op de volle maan om een bijzonder ritueel uit te voeren dat hun verbondenheid versterkt. Wanneer er gevaar dreigt, ontdekken ze dat hun redding weleens Grizabella zou kunnen zijn, de glamourkat die jarenlang de wijde wereld heeft verkend en onverwacht weer opduikt. Aanvankelijk wordt ze verworpen, maar ze groeit uit tot een symbool van hoop en vrijheid. De show baadt in de sfeer van de seksuele bevrijding en het gemeenschapsleven van de jaren 70 en 80.
De rituelen achter de coulissen
Enkele uren voor de voorstelling is het team al druk in de weer achter de coulissen. Zeventig mensen, zoals de dansers, muzikanten en technici, zorgen er elke avond voor dat alles vlekkeloos verloopt. Matt Krzan, die Munkustrap speelt, een van de hoofdrollen, begint aan zijn make-up. Een dagelijks ritueel, waarin hij de kenmerkende stijl van de begindagen zo precies mogelijk tracht te reproduceren. "Mijn make-up neemt een half uur tot een uur in beslag. Iedereen die gecast wordt, leert het van een professionele grimeur. Dit is het moeilijkste aspect van mijn job. Ik wil dat het perfect is!"
De danser, acteur en zanger heeft nog een belangrijke bijkomende rol, typisch voor Angelsaksische musicals: die van dance captain', een soort van balletdirigent. "Ik hou constant de groep in de gaten en waak erover dat het niveau tijdens elke show hetzelfde is." In Londen gaat het spektakel zes dagen op zeven door, tot twee keer per dag. Een hels ritme, maar dat mag absoluut niet blijken. Iemand van de productie komt regelmatig kijken tussen het publiek en noteert scrupuleus elk foutje en tempoverlies.
Het team wordt voortdurend gestimuleerd om de show fris en energiek te houden. Iedereen geeft het beste van zichzelf en beseft maar al te goed hoeveel geluk hij heeft om deel uit te maken van zo'n historische show. Sophia McAvoy kan er nog altijd niet bij dat ze de rol van Victoria, de delicate witte kat, in de wacht sleepte. Idem voor Dane Quixall, die ons rondleidt achter de schermen. Hij heeft Cats' zowat overal in Europa gespeeld. Dankzij die ervaring is hij nu de swing'. Als een van zijn collega's ziek of geblesseerd is, kan hij de meeste rollen overnemen. Een indrukwekkend staaltje, waarvoor hij continu moet trainen.
"Elke dag is een fysieke investering. Je moet heel goed opletten, want een blessure zit in een klein hoekje. Vooral in dit opzettelijk rommelige decor vol luiken en trappen in alle richtingen. Cats was de eerste musical die ik leerde kennen. Ik kende de muziek en de gedichten vanbuiten. Wat het zo bijzonder maakt? Iedereen kan er zich in terugvinden. De dialogen zijn geweldig."
Het plezier van de acteurs op het podium straalt af op het publiek. De choreografieën en de live soundtrack door negen muzikanten konden al rekenen op een laaiend applaus van meer dan 74 miljoen bezoekers wereldwijd. En nu is het dus aan het Belgische publiek om Cats te ontdekken (met Frans- en Nederlandstalige ondertitels), van 29 maart tot 17 april in de volledig gerenoveerde Elisabethzaal.
Nicolas Naizy@NNaizy
Reserveren: 070 660 601
www.catsantwerpen.be