- Drama duurde amper 90 seconden
Op 17 juli 2014 om 13.20:03 werd vlucht MH17, die op weg was van Amsterdam naar Kuala Lumpur, doorboord door 800 hoog-energetische deeltjes. Ze waren afkomstig van een 9N314M-kernkop die op minder dan een meter van de cockpit is ontploft. De kernkop maakte deel uit van een Buk-raket, die van op de grond is afgevuurd.
Door de impact van de raket kwamen drie piloten die zich in de cockpit bevonden meteen om het leven. De cockpit scheurde samen met de vloer van het businessclassgedeelte los van de romp en crashte.
De rest van het toestel vloog nog 8,5 kilometer verder oostwaarts. Daarna stortten de staart en de vleugels neer, gevolgd door de romp. De brokstukken lagen verspreid over een gebied van 50 vierkante kilometer. Het drama duurde slechts 60 à 90 seconden.
- Het ging zeker om een Buk-raket
De Nederlandse Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) kon door enkele aanwijzingen besluiten dat MH17 wel degelijk door een Buk-raket is neergehaald. Het gaat onder meer om het patroon die de deeltjes van de kernkop maakten toen ze op het toestel insloegen, en de hoogte waarop het vliegtuig vloog.
Bovendien werden in de lichamen van de drie crewleden in de cockpit kleine deeltjes van de kernkop gevonden, net als in de cockpit zelf. Die vertoonden sporen van aluminium en glas, wat aantoont dat ze van buitenaf op het vliegtuig zijn ingeslagen. Ook vertoonden ze verfsporen die overeenkwamen met overblijfselen van de raket die tussen de brokstukken op de grond werden gevonden.
De simulatievideo die de OVV maakte vind je hieronder:
https://www.youtube.com/watch?v=FmaaI5o8rD0
- Lanceerplaats is niet duidelijk
De Nederlandse onderzoekers hebben een gebied van 320 vierkante kilometer afgebakend van waaruit de Buk-raket die MH17 neerhaalde werd gelanceerd. De precieze locatie vaststellen ligt buiten het mandaat van de OVV, zei voorzitter Tjibbe Joustra. Op 17 juli 2014 was dat hele gebied echter in handen van de pro-Russische rebellen.
- Andere theorieën werden weerlegd
Allebei de zwarte dozen van het vliegtuig stopten om 13.20:03 met opnemen. In de laatste milliseconden registreerden vier microfoons in de cockpit een geluidspiek, die afkomstig is van buiten het toestel. Aan de hand van die opnames, die op de cockpitvoicerecorder (CVR) werden opgeslagen, konden de onderzoekers afleiden dat de raket linksboven de cockpit ontplofte.
Van metaalmoeheid of schade aan het vliegtuig was geen sprake. Het onderzoek sloot eveneens een ontplofte brandstoftank uit, net als een bom in het vliegtuig, een brand, een blikseminslag of een meteoor. MH17 werd ook niet neergeschoten door een ander toestel, benadrukte de OVV.
- Passagiers merkten vermoedelijk niets
De impact van de raket was alleen fataal voor de drie piloten in de cockpit. De rest van de crew en de passagiers kwamen vermoedelijk om door decompressie, verminderde zuurstofniveaus, extreme koude, krachtige luchtstromen of rondvliegende voorwerpen.
Sommigen zijn volgens het rapport meteen overleden, «bij anderen heeft de blootstelling aan die factoren in luttele seconden geleid tot een verminderd bewustzijn of bewusteloosheid». «Wanneer de inzittenden precies stierven, kon niet worden achterhaald, maar het neerstorten op de grond kon niet overleefd worden», aldus het OVV.
Het is waarschijnlijk dat de passagiers de situatie niet hebben kunnen vatten, luidde het. De crew heeft nooit alarm geslagen, en op mobiele apparaten die zijn teruggevonden zijn geen berichten of opnames aangetroffen.
De raad kon echter niet uitsluiten dat sommige passagiers tijdens de crash bij bewustzijn waren. Eén slachtoffer werd aangetroffen met een zuurstofmasker, maar «het is onduidelijk hoe dat daar is gekomen», zei Joustra.
- Ramp kon vermeden worden
Volgens de OVV vlogen op de dag van de ramp 160 burgertoestellen over het oosten van Oekraïne. Er was «voldoende aanleiding» om het luchtruim boven het gebied uit voorzorg te sluiten, «niemand heeft ook maar aan een mogelijk gevaar voor de burgerluchtvaart gedacht», besloot Joustra.
(edl)
AFP PHOTO / EMMANUEL DUNAND