De beslissing komt er na onderzoek van het risicobeoordelingscomité (PRAC) van het Europees Geneesmiddelenagentschap EMA. Dat concludeert dat de combinatie van bloedstolsels en een laag aantal bloedplaatjes een bijwerking kan zijn van het AstraZeneca-vaccin, zij het een zeer zeldzame.
Het EMA kon nog geen specifieke risicofactoren aanduiden, maar de meeste gevallen van de zeldzame bijwerking deden zich wel voor bij vrouwen jonger dan 60. Verschillende andere Europese landen beslisten de voorbije dagen al om het AstraZeneca-vaccin voor te behouden voor 55- of 60-plussers.
Geen impact op snelheid vaccinaties
Voor België betekent de beslissing concreet dat mensen jonger dan 56 die de komende vier weken gevaccineerd zouden worden met AstraZeneca, een ander vaccin zullen krijgen, leggen de ministers van Volksgezondheid uit in een mededeling. Het gaat om een "klein aantal personen", die nu een prikje met het vaccin van Pfizer/BioNTech of dat van Moderna zullen krijgen. Voor mensen van 56 jaar of ouder verandert er niets. De beslissing heeft bovendien geen impact op het ritme van de vaccinatiecampagne, omdat die momenteel gericht is op 65-plussers, klinkt het.
Voor 56-plussers zijn de aantoonbare voordelen van het AstraZeneca-vaccin - het voorkomen van hospitalisatie en overlijden door COVID-19 - "zonder twijfel veel hoger dan de gevolgen van de zeldzame nevenwerkingen", verklaren de gezondheidsministers hun beslissing. Onder de 56 jaar zijn de voordelen van het vaccin ook belangrijk, "maar aan deze leeftijdsgroep kunnen ook Pfizer en Moderna en binnenkort ook JJ worden toegediend", klinkt het in de mededeling. De leveringen van die vaccins zullen vanaf mei ook toenemen, en de verhouding tussen voordelen en risico's "lijkt voor deze jongere groep beter met deze vaccins".
Wat met tweede prikje?
Voor wie jonger is dan 56 en al een eerste keer geprikt is met AstraZeneca en in principe dus nog een herhalingsintenting moet krijgen, is nog niets beslist, omdat er nog geen uitsluitsel is over het risico op zeldzame tromboses na een tweede dosis. Volgens vaccinoloog Pierre Van Damme zou het kunnen dat zij uit voorzorg een ander vaccin zullen krijgen, zegt hij in VTM NIEUWS.Een en ander zou in de komende weken duidelijk moeten worden. Dan komen er wellicht meer gegevens uit het Verenigd Koninkrijk, verwachten de ministers van Volksgezondheid. Daar zijn intussen al 18 miljoen mensen gevaccineerd zijn met AstraZeneca.
De beslissing geldt voorlopig voor vier weken. Daarna evalueert de interministeriële conferentie opnieuw. Op basis van eventuele nieuwe wetenschappelijke inzichten, maar ook van andere factoren zoals leveringsproblemen of epidemiologische omstandigheden, kunnen de maatregelen herbekeken worden, klinkt het. België vraagt het EMA via de Europese raad van ministers van Volksgezondheid alvast om een meer gedetailleerde analyse van de voordelen en risico's van het AstraZeneca-vaccin per leeftijdscategorie, en om meer duidelijkheid over het risico na een tweede dosis.