Hoewel plastic werd uitgevonden in de jaren 1800, was het pas rond 1950 echt populair. Er werd bijna 2 miljoen ton plastic gefabriceerd en dat was twintig keer meer dan vroeger.
Sinds de jaren 1970 belandt 0,1% van al het plastic in de oceaan. Conservatieve schattingen van de hoeveelheid plastic dat ronddobbert op onze oceanen liggen op 1 miljoen ton, maar waarschijnlijk is het nog veel meer.
Maar hier wordt het verhaal raar, want als we het plastic zoeken, dan vinden we niet. In ieder geval, het meeste plastic is onvindbaar. Wetenschappers hebben gevonden dat er tussen 7000 en 35.000 ton plastic rondzweeft op het oppervlak van de oceaan. Dat wil zeggen dat maar liefst 97% van het totale aantal verdwenen is.
Waar ging het heen? Hoewel het niet onmogelijk is dat het zonlicht het plastic erodeerde naar het niets of dat het in kleine stukjes weer aan wal aanspoelde, staan onderzoekers zeer sceptisch tegenover deze theorieën.
Volgens wetenschappers is het waarschijnlijker dat kleine vissen het plastic opaten. De meest waarschijnlijke plastic-fans zijn de lantaarnvis en andere kleine soorten die leven in het midden van de oceaan en 's nachts naar het oppervlak zwemmen om zich te voeden. Een aanwijzing dat deze kleine vissen de tonnen plastic hebben verorberd, vonden wetenschappers in het plastic zelf. Er waren kleine stukjes vermist van een grootte variërend tussen 0,5 tot 5 millimeter. En dat is exact de afmeting van het voedsel dat deze visjes normaal eten.
Uit studies over de maaginhoud van deze visjes bleek dat ongeveer een derde van hen stukjes plastic had ingeslikt en dat de omvang exact dezelfde was als de grootte van de gaatjes in het plastic.
En dat is logisch, want de hoogste concentraties plastic werden aangetroffen in de vijf gyren (gigantische draaiende oceaanstromingen):
Als koude stromingen in contact komen met warme stromingen, ontstaat er een enorme draaikolk van water en vuil. Deze stromen worden verondersteld op te treden als soort van transportband voor het bewegende plastic in zee. Het plastic komt na verloop van tijd terecht in één van de vijf gyren, soms duizenden kilometers verder. En de kleine visjes die het plastic wel lusten zijn in overvloed aanwezig in deze gebieden.
Wetenschappers hebben geen idee wat het plastic doet in het lichaam van deze vissen of zelfs of ze wel in staat zijn om hun plastic maaltijden af te breken. Dat is zorgelijk, want de giftige stoffen in plastic zijn slecht voor de kleine visjes, maar ook voor zij die die kleine visjes opeten en uiteindelijk dus ook voor de mens.