Als eerste en belangrijkste prioriteit wordt het opnemen van verantwoordelijkheid naar voren geschoven. Want, stellen de ouders, «Julie had nog geleefd indien iedereen binnen het gerecht zijn verantwoordelijkheid had opgenomen». Daarom pleiten de ouders voor een verlenging van de termijn voor het aanhangig maken van een klacht en een evaluatie van de korpschefs - de bazen van een parket of rechtbank. Al is voor dat laatste wel een grondwetswijziging nodig.
Geen behandeling voor daders
Op het vlak van verplichte opvolging en therapie voor daders van seksueel geweld ligt er volgens de ouders nog heel wat werk op de plank. «De meeste zedendelinquenten blijken gewoon hun straf uit te zitten om niet behandeld te moeten worden. Ook de moordenaar van Julie wilde niet behandeld worden en deed gewoon zijn straf uit bij een vorige veroordeling», klinkt het. Daarom pleiten de ouders voor bijkomende forensische psychiatrische centra en begeleiding in de gevangenissen.
Daarnaast halen de ouders ook een aantal positieve evoluties aan. Zo kwamen er de afgelopen drie jaar vijf Zorgcentra Seksueel Geweld bij en zet Justitie op vlak van digitalisering haar eerste stappen. De ouders zijn ook te spreken over de extra sensibilisering over seksueel grensoverschrijdend gedrag, met onder meer de uitbreiding van het uittreksel uit het strafregister voor zij die met minderjarigen werken, al stellen ze zich wel vragen bij het feit dat de jeugdsector een uitzondering blijkt te vormen.
Zedenfeiten achter gesloten deuren
Voorts herhalen de ouders ook hun vraag om zedenzaken per definitie achter gesloten deuren te behandelen. «We begrijpen uiteraard het belang van de openbaarheid maar in het specifieke geval van zedenzaken (en op basis van onze eigen ervaring) vinden we dat de privacy van het slachtoffer primeert op dat van de openbaarheid», klinkt het. «Bovendien vragen we ons af wie ermee gediend is dat elk feit van een assisenproces in de media moet gemeld worden. De ’dagelijkse blog’ van diverse nieuwssites kan ook slachtoffers afschrikken om te komen getuigen in zedenprocessen.»
Ten slotte hebben de ouders ook nog een speciale vermelding voor de grondige hervorming van het seksueel strafrecht in petto. «Op basis van de laatste 4 jaar hebben we kunnen constateren dat er eindelijk vooruitgang op Justitie wordt geboekt», klinkt het in de conclusie. «Op sommige punten zijn we al een heel eind op weg, op andere punten staat er nog een berg werk te wachten.» Eindigen doen de ouders door hun hoop uit te spreken dat ondanks de stijgende verkiezingskoorts in aanloop naar 2024 er ook dit jaar nog werk verzet kan worden.
Bakelmans was geen prioriteit
De 23-jarige studente Julie Van Espen werd in mei 2019 verkracht en vermoord door Steve Bakelmans (41). De verontwaardiging was groot, want Bakelmans was al tweemaal eerder veroordeeld voor verkrachting. De eerste keer was in 2004, de tweede keer in 2017. Hij kreeg toen vier jaar effectieve celstraf voor de brutale verkrachting van zijn ex, maar zijn onmiddellijke aanhouding werd niet bevolen, omdat er geen indicatie was dat hij zich aan zijn straf zou proberen te onttrekken.
Bakelmans mocht dus op vrije voeten blijven in afwachting van een uitspraak in hoger beroep. Op het hof van beroep werd de zaak echter op de lange baan geschoven: het dossier werd door het openbaar ministerie niet als prioritair beoordeeld en er was een tekort aan magistraten waardoor de kamer die zijn zaak moest behandelen zelfs gesloten werd.