Wie in de bouwsector werkt weet: een ongeluk is snel gebeurd. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de sector een onveilig imago heeft. Nochtans neemt het aantal arbeidsongevallen in de sector jaar na jaar af.
Het aantal arbeidsongevallen in de bouw met minstens 1 dag arbeidsongeschiktheid nam in 2021 met 6,3% af ten opzichte van 2019. Dat blijkt uit cijfers van Fedris en bouwfederatie Embuild. Tegenover 2020 viel een stijging op te tekenen (+8,6%), maar dat was hét coronajaar bij uitstek met periodes waarin het eenvoudigweg niet mogelijk was om te werken en dus ook de kans op arbeidsongevallen veel kleiner was. 2020 is met andere woorden geen goed vergelijkingspunt, 2019 is dat wel. In deze cijfers zijn de ongevallen met zelfstandigen en gedetacheerden wel niet opgenomen, maar Embuild is vragende partij om deze ongevallen ook te registreren, zodat een volledig beeld van de veiligheidssituatie mogelijk wordt.
Safety first
De bouw doet er alles aan om de sector veiliger te maken. Het veiligheidsbewustzijn in de sector is de laatste jaren wel verhoogd door sterk in te zetten op veiligheidsmaatregelen en -opleidingen. Werkgevers werken daarvoor nauw samen met de vakbonden. Zo trad in het voorjaar één van de maatregelen uit het actieplan veiligheid van Embuild in werking, namelijk een basisveiligheidsopleiding voor iedere nieuwkomer in de bouw. Die opleiding neemt 8 uur in beslag en moet binnen de maand na de start van de tewerkstelling afgelegd worden door elke nieuwkomer in de bouw. Daarmee wordt bedoeld: iedereen die in de bouw begint te werken, tenzij die de afgelopen 15 jaar minstens 5 jaar in de sector actief was. Momenteel geldt die veiligheidsopleiding voor de arbeiders van het paritair comité 124, ruimschoots het grootste paritair comité in de bouw.
Sociale dumping
«De basisveiligheidsopleiding die dit jaar in werking trad is al een stap in de goede richting, nu moet ook de Construbadge, een visueel identificatiemiddel voor iedereen op de werf, er eindelijk komen», zegt de CEO van Embuild, Niko Demeester. Daarmee wordt registreren en controleren wie effectief op een werf mag zijn efficiënter. «De Construbadge moet er ook komen voor zelfstandigen en gedetacheerden. Op die manier zullen werkgevers, vakbonden en inspectie proactief kunnen controleren en wordt eventueel zwartwerk en sociale dumping proactief tegengegaan.»
Vorig jaar nog werden op een grote bouwwerf van chemiebedrijf Borealis in de Antwerpse haven 55 vermoedelijke slachtoffers van mensenhandel ontdekt. De mannen van Filipijnse en Bengaalse afkomst werden onderbetaald, werkten hier illegaal en waren slecht gehuisvest. De federale gerechtelijke politie startte een onderzoek naar de zaak en ondertussen hebben zich nog veel meer vermoedelijke slachtoffers gemeld. Al meer dan 100 mensen zouden nu erkend zijn als slachtoffers van mensenhandel. Het gaat om mannen van verschillende nationaliteiten.