Meysman en Ogunjimi maken gebruik van artificiële intelligentie om stukjes DNA in ons immuunsysteem te ontcijferen. Die stukjes DNA bepalen welke indringers ons lichaam herkent of niet. Zo maken de onderzoekers het mogelijk om de werkzaamheid van vaccins beter te voorspellen en te meten. De vaccins zouden ook sneller ontwikkeld kunnen worden.
«Silicon Valley»
Jamila Louahed, die het onderzoek leidt naar nieuwe vaccins bij GSK in Rixensart, overhandigde de prijs. «België is het Silicon Valley van de vaccinwereld, waar fundamenteel onderzoek en applicatie in de praktijk hand in hand gaan», aldus Louahed.
Tien jaar lang werkten de wetenschappers aan hun onderzoek. Vorig jaar werd het gepubliceerd in een vaktijdschrift. «Mensen worden dagelijks blootgesteld aan micro-organismen die ons ziek kunnen maken», legt Ogunjimi uit. «De witte bloedcellen, of T-cellen, hebben als functie om ziekteverwekkers te herkennen en te reageren.»
Verschillende soorten T-cellen in ons lichaam kunnen elk specifieke virussen of bacteriën herkennen. De verzameling T-cellen verschilt overigens van persoon tot persoon. Daardoor kan een vaccin bij de ene persoon beter aanslaan dan bij de andere. «Sommigen zullen langer beschermd blijven of meer neveneffecten ondervinden», aldus nog Ogunjimi.
Voorspellen
De onderzoekers van de UAntwerpen kunnen via artificiële intelligentie onze genetische info decoderen waarmee T-cellen microben herkennen. Op die manier kunnen ze voorspellen hoe mensen zullen reageren op een vaccin. Bovendien merkten de wetenschappers dat de aanwezigheid van sommige T-cellen een betere immuunrespons kan opwekken na vaccinatie.
«Deze ontdekking is de ultieme bekroning van ons onderzoeksproject, dat al bijna tien jaar loopt», zegt Meysman. «Onze resultaten maken het niet alleen mogelijk om de werkzaamheid en neveneffecten van vaccins te voorspellen, we kunnen ook hun design verbeteren en klinische testen sneller laten verlopen.»
Kinderschoenen
Meysman, een computerwetenschapper, en Ogunjimi, een immunoloog, zeggen uit te kijken naar hoe hun technologie in de toekomst kan worden ingezet. «Dit is een geheel nieuw onderzoeksveld dat eigenlijk nog maar in de kinderschoenen staat», besluit Ogunjimi. «In de toekomst zal de geneeskunde veel meer gepersonaliseerd zijn.»
Uit de samenwerking van datawetenschappers en immunologen in Antwerpen is tevens de spin-off ImmuneWatch ontstaan. Dat bedrijf is opgericht om de T-cel technologie, waar de universiteit een licentie op heeft, in de praktijk van de medische wereld te brengen.