De stiptheid van het binnenlandse treinverkeer wordt gemeten in het eindstation en - als de trein door de Brusselse Noord-Zuidverbinding rijdt - in het eerste station van die Noord-Zuidverbinding op zijn traject. Als de trein 6 minuten of meer vertraging heeft, wordt hij als niet-stipt beschouwd.
De voorbije maand reed 80,8 procent van de treinen in België stipt. Dat betekent dat 19,2 procent, of bijna één op de vijf treinen, met minimum zes minuten vertraging reed.
«Dat is geen goed resultaat voor de maand november», zegt Thomas Baeken, de woordvoerder van Infrabel. «We beseffen dat en doen er alles aan om de stiptheid te verbeteren.»
Najaar is een «moeilijke periode»
Volgens Infrabel is het najaar traditioneel «een grote uitdaging en een moeilijke periode». «Het herfstweer zet de stiptheid onder druk. De bladeren van de bomen belanden op het spoor en worden platgereden door de treinen. Daardoor kunnen de wielen van de treinen doorslippen en zeker in bosrijke en heuvelachtige gebieden is dat een probleem voor de stiptheid», legt Baeken uit. Om dat probleem aan te pakken, zet Infrabel ook speciale werktreinen in die de gladheid op delen van het spoor moeten aanpakken.
Baeken verduidelijkt dat Infrabel zelf verantwoordelijk is voor 14 procent van de stiptheid. «Storingen aan de infrastructuur liggen daarbij vaak aan de basis van de verminderde stiptheid en we doen er alles aan om die problemen met de infrastructuur sneller op te lossen», aldus Baeken.
Verder zijn er tal van incidenten die een effect hebben op de stiptheid en waarop Infrabel en de NMBS geen controle hebben, zoals ongevallen, persoonaanrijdingen, spoorlopers en schade aan het materieel of de bovenleiding. De impact van «derden» was volgens de NMBS in november «zeer uitgesproken": die categorie was verantwoordelijk voor 51 procent van de vertragingen en voor 56 procent van het aantal afgeschafte treinen.
Op 2 november had storm Ciara een grote impact op de stiptheid. «Alleen al door die storm is de stiptheid met 2 procent gezakt», benadrukt Baeken. De storm was die dag verantwoordelijk voor in totaal 45.000 minuten vertraging van de treinen en 1.383 afgeschafte treinen.
Daarnaast was er volgens de NMBS ook de impact van noodzakelijke werken aan het spoor, zoals ter hoogte van Herentals. «Daardoor liepen treinen vertraging op bij het binnenlopen van een station», zegt NMBS-woordvoerder Bart Crols.
Onder druk
Het spoornet staat volgens Crols overal in Europa onder druk. «België is daarbij geen uitzondering. En we worden geconfronteerd met een fors gestegen aantal spoorlopers en een aantal persoonsaanrijdingen dat verdubbeld is sinds 2019. Dat zorgt voor impact op het hele net en dat zie je ook in de maand november», aldus Crols.