Dokters in de Verenigde Staten, Canada, Australië en het Verenigd Koninkrijk stuitten al sinds maart vorig jaar op een mysterie: veel meer tienermeisjes dan gewoonlijk komen bij hen terecht met ernstige tics, dat wil zeggen compulsieve geluiden of bewegingen die moeilijk te bedwingen zijn. Niet alleen de toename valt op, ook de leeftijd waarop de tics verschijnen. Doorgaans worden tics vastgesteld bij jonge kinderen en gaan ze vanzelf over. Dokters linken de klachten ook vaak aan het syndroom van Gilles de la Tourette, maar vooral jongens hebben daar last van. Gevallen bij meisjes zijn veel zeldzamer.
Dokters stonden dus voor een raadsel. Sommige dokters zagen plots tien patiënten met tics per maand, in plaats van een. Waarom ontwikkelen zo veel jonge tienermeisjes plots tics? Na internationaal onderzoek en maanden consultaties denken dokters een mogelijk antwoord gevonden te hebben. Ze vonden namelijk een gemeenschappelijke factor tussen al die meisjes: Ze bekeken video’s van mensen met tics op TikTok.
Specifieke TikTok-tics
Dat de piek in tics ontstond rond maart 2020 is geen toeval. In die periode begonnen de coronabesmettingen uit de pan te swingen en gingen de meeste westerse landen in lockdown. In eerste instantie legden dokters dan ook de oorzaak van de tics bij angst en depressie. Maar TikTok zou daarbovenop medeverantwoordelijk kunnen zijn, blijkt nu.
Patiënten zouden de tics die ze zien bij TikTok-persoonlijkheden met het syndroom van Gilles de la Tourette overnemen. Zo waren er veel patiënten die «bonen» riepen als tic. Later bleek dat een populaire Britse TikTokker diezelfde «bonen»-tic had. De theorie is dat de patiënten onbewust die specifieke tic overnamen.
Dokter Joseph McGuire, een professor aan de Rush University Medical Center in Chicago, nuanceert echter. «Er zijn kinderen die video’s op sociale media bekijken en tics ontwikkelen en er zijn er die geen video’s op sociale media bekijken en tics ontwikkelen. Er zijn veel factoren die aan tics bijdragen, zoals angst, depressie en stress.»
Video’s op TikTok met de hashtag ‘Tourettes’ werden al 4,8 miljard keer bekeken.