De bekende pianist Marino Formenti zal tijdens Nowhere' twee weken lang zonder te spreken in dezelfde ruimte pianospelen, eten en slapen. Iedereen is welkom om te luisteren, of om iets helemaal anders te doen.
Wat is het idee achter Nowhere'?
«Gedurende twee weken is pianospelen mijn leven. Ik slaap hier, ik was me hier, ik eet hier, allemaal om piano te kunnen spelen. Dit is geen performance die van 10 uur 's morgens tot 22 uur 's avonds duurt. Dat zijn de uren waarop de deuren geopend zijn, maar de performance duurt twaalf dagen. Het is niet zoals in een concertzaal waar ik het podium betreed en na het concert weer verlaat. Ik wou nog langer spelen, maar het festival duurt nu eenmaal twaalf dagen. Het idee is dat ik steeds dieper en dieper in het spelen en in de muziek zelf duik. Je bent urenlang aan het spelen en er komt een punt waarop je helemaal opgaat in de muziek. Intussen ben je aan het bijleren, technisch en muzikaal, maar zelfs existentieel. Voor mij is het een ongelooflijke muzikale reis, twee weken lang. Ik heb het gevoel dat dit het beste is dat ik in mijn leven heb gedaan. Het is ook een oefening in eenzaamheid, hoewel er publiek aanwezig is.»
Welke muziek speelt u tijdens de performance?
«Ik zal vooral meditatieve muziek spelen om het publiek niet te storen. Dat zal zowel hedendaagse als klassieke muziek zijn. Ik zal vanalles spelen. Ik wil tijdens deze performance geen show verkopen, geen pronkerige stukken spelen om de aandacht te trekken. Mensen kunnen langskomen voor een paar minuten of een paar uur. Ze kunnen luisteren naar de muziek, maar het idee is dat je niet heel de tijd moet luisteren. Je kan je lief meebrengen, een boek lezen, je kan slapen of wat uit het raam kijken... Het is een uitnodiging om tijd te verliezen. We zijn altijd zo gefocust, alles is zo gestructureerd. Dit moet een plaats zijn waar je de tijd kan vergeten.»
Gaat u moeilijke stukken spelen?
«Dat hangt ervan af wat je bedoelt met moeilijke stukken. Vaak is het moeilijker om één toon te spelen dan om duizend tonen te spelen. Het is zoals met een fresco met veel personages en kleuren. Als je het fresco in de Sixtijnse kapel van dichtbij bekijkt, is dat afschuwelijk, heel onprecies. Dat is hetzelfde met pianomuziek. Als je een stuk van Liszt speelt en je speelt een verkeerde noot, merkt niemand dat. Als je daarentegen een korte miniatuur speelt en je maakt een klein foutje, dan is het hele stuk vernield.»
U bent gevormd als klassiek pianist. Wat is het grote verschil tussen een concertzaal en een performance?
«Dit is in het midden van de stad. Er zijn altijd mensen die voorbijkomen en een kijkje komen nemen uit nieuwsgierigheid. Concertgebouwen zijn afgelegen en er komt steeds hetzelfde bourgeois publiek. Dat is eigenlijk niet echt mijn wereld. Ik kom van de klassieke muziek, maar ik stond altijd open voor andere soorten muziek en kunstvormen. Het probleem met de muziekwereld is dat er zo weinig geëxperimenteerd wordt. Concerten vinden altijd plaats op een podium en het duurt altijd ongeveer twee uur. Het publiek luistert altijd naar dezelfde sonates en dezelfde artiesten. Ik zeg niet dat een performance beter is dan een concert, het is iets totaal anders. Het is als een duiker die al heel zijn leven duikt en steeds dezelfde vissen ziet en besluit om eens naar de Himalaya te trekken. Er zijn te veel artiesten die steeds hetzelfde doen. Muziek is ontstaan als manier om te communiceren met elkaar, en dit is mijn manier om die communicatiekracht levend te houden.»
Performatik is de Brusselse biënnale voor Performance art. Marino Formenti speelt van 18 tot 29 maart elke dag van 10u tot 22u in Zsenne art lab. De performance is via livestream te volgen op kaaitheater.be
door Jelle Mampaey