Hoe weet je wanneer jouw relatie langzaamaan doodbloedt? En kun je er dan nog iets aan doen? De Amerikaanse relatie-experte en psychologe Kathy Nickerson zocht het uit. Volgens haar zijn er vier grote aanwijzingen dat een relatie op zijn einde loopt: kritiek, minachting, ‘stonewalling’ en een constante defensieve houding. Wanneer je merkt dat een van deze vier gedragingen zich in jouw relatie voordoet, is de kans dat de relatie op sterven na dood is meer dan 90 procent. Maar geen nood: volgens Nickerson zijn er gelukkig ook oplossingen.
1. Kritiek
Een goedbedoeld woordje van kritiek, dat moet al eens kunnen, toch? Maar het is gevaarlijker dan je denkt. Relatiedeskundige Kathy Nickerson legt uit dat kritiek de relatie schaadt omdat het lijkt dat je de ander niet accepteert, eerder dan dat het overkomt als goedbedoeld advies. «Als je het gevoel hebt dat je partner je niet accepteert of zelfs aardig vindt, zul je je niet op je gemak voelen en zal jullie emotionele band snel verslechteren», stelt ze.
Om dat op te lossen kun je bij je kritische partner er bijvoorbeeld op aandringen om op een vriendelijke en respectvolle manier constructieve feedback te geven, en eventueel mee te denken aan een oplossing.
2. Minachting
«Minachting is puur vergif voor een relatie», zegt Nickerson kordaat. Zo lijkt het alsof we onze partner waardeloos, walgelijk, lelijk, of grofweg minder waard vinden dan onszelf. Minachting is een van de grootste voorspellers van echtscheidingen in de eerste zes jaar van een relatie. En dat is ook logisch volgens de psychologe: «Het is moeilijk om iemand aardig te vinden of je veilig te voelen bij iemand die je voortdurend vertelt hoe gebrekkig en beschadigd je bent.» Allesbehalve een teken van een geslaagde relatie dus.
‘Bewustwording’ is hier misschien wel het sleutelwoord. Als jij en je partner ervan bewust worden dat er minachting in jullie relatie is geslopen, ben je al halverwege op weg naar de oplossing. Vanaf dan is het enkel nog focussen op mededogen en respectvolle communicatie.
3. Stonewalling
‘Stonewalling’ – een Engelse term – mag je redelijk letterlijk nemen. Het is een fenomeen waarbij je bijna letterlijk een muur optrekt tussen jou en je partner terwijl die aan het woord is. In de meest extreme gevallen gebeurt het zelfs dat een van de partners opstaat en doodleuk de kamer verlaat, midden in een gevoelig of lastig gesprek. «In een relatie moet je het gevoel hebben dat je partner om je geeft, naar je luistert. Dat is enorm belangrijk», aldus Dr. Nickerson. Wanneer een partner dan gewoon wegloopt, valt ook dat gevoel weg.
Veel mensen zoeken hun heil in ‘stonewalling’ als het hen allemaal even te veel wordt in een gesprek. Dan helpt het vaak om een korte pauze in te lassen. Ga dus niet zonder boe of bah weg, maar communiceer helder met je partner en zoek een rustige plek op. Heel belangrijk is om te onthouden dat dat niet het einde van jullie gesprek is.
4. Een defensieve houding
Verantwoordelijkheid nemen voor je daden is niet altijd gemakkelijk, maar een constante defensieve houding kan ten slotte ook een serieus teken aan de wand zijn van een aftakelende relatie. Jezelf heel defensief opstellen of altijd wel een of ander excuus klaar hebben, resulteert vaak in een gevoel van machteloosheid bij de ander, die daardoor ook minder verbonden is met de relatie. Een defensieve houding pak je het best aan door je partner er kordaat op aan te spreken.
Veel oplossingen van relatieproblemen kunnen ook teruggebracht worden tot een eenvoudig mantra: wees positief, aardig, behulpzaam en leg de nodige portie goodwill aan de dag. Afsluiten doet psychologe Nickerson met de profetische woorden: «Niemand is perfect, en dus bestaat er ook geen perfecte relatie.»