Gezondheidsdeskundigen zijn formeel: een schooltas mag in principe niet zwaarder zijn dan 10% van het lichaamsgewicht van het kind. In de praktijk zondigen we echter voortdurend tegen die regel. Gemiddeld weegt een boekentas tot 20% van het gewicht van het kind of zelfs meer. Aan het begin van het schooljaar komen sommige leerlingen op school aan met een tas van 10 kilogram! Het is een reëel probleem voor de volksgezondheid, want dat gewicht kan leiden tot rugpijn. Bepaalde leerlingen moeten op de duur zelfs naar een kinesist om hun chronische klachten te laten behandelen.
Volg de regel van 10%
Ouders kunnen zeker een bijdrage leveren om het probleem aan te pakken, net als de leraars trouwens. Controleer elke ochtend wat er allemaal in de schooltas zit en hou daarbij de regel in gedachten dat het gewicht niet meer dan 10% mag bedragen van wat je kind zelf weegt. Je kan dat uiteraard ook de avond voordien doen om ’s ochtends onnodige extra stress te voorkomen. De overbelasting komt meestal door zware schoolboeken, die je kind soms niet echt nodig heeft die dag. Er zijn ook nog andere kleine trucjes die je kan toepassen. Kies bijvoorbeeld een lichte drinkbus en vul die niet tot aan de rand. Je kind zal die wel zelf bijvullen op school, en het scheelt al snel een paar honderd gram in de schooltas. Altijd meegenomen!
Een andere gemakkelijke tip om de boekentas lichter te maken, is de pennenzak uitmesten. Heeft je kind echt tien balpennen nodig? Waarschijnlijk niet! Vaak zal je onnodige spullen vinden die dubbel in de tas zitten en dus thuis kunnen blijven.
Ook op het moment dat je schoolmateriaal koopt, kan je het gewicht van de boekentas al in het achterhoofd houden. Als de leraar bijvoorbeeld een schrift van 200 bladzijden vraagt, kan je evengoed twee schriften van 100 bladzijden kiezen. Zo vermijd je dat je kind het hele jaar een groot en halfleeg schrift met zich meezeult.
Pak het speels aan
Je kan je kind ook op een speelse manier het probleem van een al te zware schooltas doen inzien. Wanneer ze ’s avonds hun tas voor de volgende dag klaargemaakt hebben, moet je eens vragen hoeveel ze denken dat die weegt. Zet die dan samen op de weegschaal. Het spelletje zal hen bewust maken van de problematiek en hen helpen om zelf te beseffen wanneer hun boekentas te zwaar is.
«Je kan thuis de schooltas wegen, het gewicht vergelijken met dat van je kind en vervolgens de verhouding berekenen», stelt het platform onderwijs.be voor. Dan kan je aan je kind vragen «Hoeveel boekentassen weeg jij?».
Kies een goede schooltas
Al even belangrijk is welke boekentas je in huis haalt. Voor het comfort van je kind kies je best een schooltas of rugzak met brede, gewatteerde en verstelbare riemen. Wist je dat sommige tassen tot 3 kilogram kunnen wegen, ook al zijn ze leeg? Hou dus bij de aankoop zeker ook rekening met het gewicht van de schooltas. En last but not least: ga niet meteen voor het grootst mogelijke model. Hoe groter de tas, hoe meer ruimte er is om te vullen, en hoe groter de neiging om die vol te proppen. En dat is per definitie een slecht idee.
De roltas: goed idee of niet?
Enkele jaren geleden deed de roltas zijn intrede in het straatbeeld op weg naar de schoolpoort. Op het eerste gezicht leek het ook een goede manier om het probleem van te zware schooltassen op te lossen. In de praktijk maakte het echter niet veel verschil. Je trekt zo’n roltas tenslotte altijd met dezelfde arm vooruit, met als gevolg dat je lichaam gaat draaien en er een onevenwicht ontstaat. Gelukkig is dat soort boekentas tegenwoordig niet meer in de mode. Ook handtassen kan je beter mijden. «Ze zijn heel slecht voor jonge leerlingen», stelt osteopaat Claire Bouard. «Je draagt ze maar met één arm, het hele lichaam is uit het lood geslagen, en je lijf moet harder werken om dat onevenwicht te compenseren. Bovendien gaan je borst en de rest van je lichaam zich anders gedragen, wat je rug onder druk zet.» Uiteindelijk gaat er dus niets boven een goede ouderwetse boekentas en rugzak. Op voorwaarde dat je je aan de regel van 10% houdt!
Waarom zou je geen kastje huren?
Steeds meer scholen bieden de mogelijkheid om een kastje te huren. Dat kost doorgaans heel weinig (tussen 10 en 20 euro per jaar), en het is zonder twijfel een ideale oplossing om voor een minder zware boekentas te zorgen. Nog een andere tip als blijkt dat de schooltas toch te zwaar uitvalt: stop alle boeken en materiaal voor de lessen van de namiddag in een aparte tas naast de schooltas. Eenmaal aangekomen op school kan je kind die tas dan in het kluisje stoppen en met een lichter gemoed (en dito schooltas) door de rest van de voormiddag stappen.