De arbeidsmarkt herleeft. Dat zien bedrijven met vacatures duidelijk aan het aantal kandidaten. Dit neemt gevoelig af. En sollicitanten zeggen in de running te zijn voor soms 5 tot 6 jobs. Meteen wordt weer een ander probleem prangend: de knelpuntberoepen.

Hoe vullen bedrijven hun moeilijkst in te vullen vacatures toch in? We polsen bij Margot Vonckx, senior recruitment officer bij Telenet, Rudy Goossens, head of staffing energy Europe bij Electrabel, ENGIE Groep (nieuwe naam van GDF SUEZ), en Christian Smets, expert corporate recruitment bij HR Rail, de HR-organisatie van de Belgische Spoorwegen.

Biedt een uniek pakket als werkgever

De War for talent laait opnieuw op. “We hebben jaren kunnen ‘profiteren' van de economische crisis”, zegt Christian Smets van HR Rail. “Maar nu zien we dat de arbeidsmarkt aantrekt. Op heel korte tijd, heel snel. Bij bepaalde van onze knelpuntberoepen merken we dat de instroom enigszins afneemt. Het voordeel is dat goede kandidaten die eerder bleven zitten op hun zekere positie, nu opnieuw openstaan voor verandering.”

Margot Vonckx van Telenet ziet een andere tendens. “Ik zie geen daling van de instroom. Wel zijn kandidaten bij meerdere bedrijven in de running. Soms bij 4 tot 5 bedrijven voor soortgelijke functies. Zij kunnen kiezen. Wij proberen met ons aanbod het verschil te maken, bijvoorbeeld met opleidingen, doorgroeimogelijkheden en extra's die andere bedrijven misschien minder bieden.”

Maak technische opleiding aantrekkelijker

Alledrie de bedrijven rond de tafel zijn koortsachtig op zoek naar technische profielen. Deze zijn een fundamenteel en lang aanslepend probleem. Technische bachelors voornamelijk.

“De stap naar ingenieurstudies is de laatste jaren veel kleiner geworden”, weet Rudy Goossens van Electrabel, “omdat je schooljaren persoonlijk kunt aanpassen en met studiepunten kunt puzzelen. Studenten die vroeger voor een bachelor gingen en voor uitvoerende functies solliciteerden, studeren nu verder tot ingenieur. Ze mikken ook in hun job hoger. Ze willen een middenkaderfunctie.”

Geef interne opleiding

Veel bedrijven merken dat het niveau van het onderwijs toch gedaald is en trachten deze lacune op te vullen met interne opleidingen. “Technische kennis is soms gemakkelijker bij te brengen dan menselijke vaardigheden, omgang met hiërarchie en klanten”, zegt Rudy Goossens. “Zo moeten ook onze huidige mensen mee met hun tijd wat betreft digitaal. Dit vraagt een aanpassing. Bij rekruteringen kijken we nu meer naar mensen die we op langere termijn zien werken binnen onze onderneming.”

Christian Smets herkent dit: “We hebben bijvoorbeeld al bankwerkers opgeleid tot techniekers. Ze kunnen taken uitvoeren waarvoor we anders geen mensen vinden, zoals de technicus-elektromecanicien. Dit is de eerste functie waarvoor we diplomavereisten laten vallen wanneer dit diploma gecompenseerd wordt door relevante ervaring. Het gebeurt dat we iemand aanwerven die het niveau niet haalt, maar wel de juiste attitude en soft skills heeft. Hij of zij krijgt een mentor en opleidingstraject uitgewerkt.”

Gebruik ervaring en enthousiasme

Ander knellend probleem? De gigantische pensioengolf. “De helft van ons personeelsbestand gaat in de komende tien jaar met pensioen”, zegt Christian Smets. “Tegen 2025 vertrekken er 17.177 VTE's bij een ‘do nothing'-scenario. Deze uitstroom van waardevolle ervaren medewerkers voelen we sterk. Daarom vroegen we ook enkele gepensioneerden om tijdelijk opnieuw in te springen als treinbegeleider. Het is een supertoffe job met veel verantwoordelijkheden en afwisseling: treinbegeleiders zijn het aanspreekpunt met de klant. Dat betekent ook dat ze gepast moeten kunnen reageren. Sommige jongeren missen nog wat levenservaring, maar natuurlijk krijgen kandidaten bij ons wel een betaalde opleiding van 4,5 maand waarin ze klaargestoomd worden voor deze job.”

Positief tegen negatieve perceptie

Electrabel kampt met een gelijkaardig pensioenprobleem. “We voelen hier de uitstroom van kennis”, zegt Rudy Goossens. “Dit gaat bij ons samen met de onduidelijkheid over het energiebeleid in België, en in het bijzonder over de kernenergie. Deze discussies kunnen jonge sollicitanten doen twijfelen. Want in welk verhaal stappen ze als ze voor ons kiezen? Vroeger trokken we relatief gemakkelijk ingenieurs aan. Ook als onze imago en perceptie de laatste jaren globaal verbeterd zijn, kan dit bij kandidaten een rol spelen. Eens kandidaten op gesprek komen, verbetert dit nog. Na het gesprek hebben ze een positiever en vooral concreter beeld van het bedrijf dan vooraf.”

“Het is inderdaad niet eenvoudig om tegen de stroom in te roeien. De publieke opinie is kritisch voor de Spoorwegen”, zegt Christian Smets. “We werken hard aan ons imago, ook als werkgever. Het openbaar vervoer blijft een van de grote uitdagingen van onze maatschappij. Hier willen mensen aan meewerken. Bij ons vind je heel wat interessante jobs.”

Organiseer langere stage voor studenten

Stages zijn een andere methode om de link tussen school en bedrijf te leggen. “Stages zijn heel vruchtbaar”, weet Margot Vonckx. “Zowel voor studenten als voor ons. We weten meteen welk vlees we in de kuip hebben. Op school krijgen ze enkel theorie. In een bedrijf leren ze de bedrijfssfeer kennen, proeven ze van het samenwerken met andere disciplines en leren ze concrete jobtaken kennen en uitvoeren. Ik heb wel een voorkeur voor stages van minimum 6 weken. Dan kunnen ze zich inwerken en meedraaien in een concreet project in eender welke divisie van het bedrijf. Ze appreciëren dan ook de verantwoordelijkheid die ze krijgen en de impact die hun job heeft op het grotere resultaat, lezen we achteraf in de stageverslagen. Bijvoorbeeld op HR-afdeling doen ze op het einde van hun stageperiode zelf selectiegesprekken mee. Of ze kunnen hun thesis bij ons maken.”

Solliciteer bij deze 3 werkgevers

HR Rail levert HR-diensten aan de Belgische Spoorwegen, en is zo de grootste werkgever van België met 34.500 medewerkers.

• Hoeveel vacatures? 1.600 per jaar
• Welke knelpuntjobs? technicus-elektromechanica, ingenieurs en treinbegeleiders
• Hoe solliciteren? despoorwegenwervenaan.be

Telenet is telecomoperator die televisie, telefoon, internet en gsm-diensten in huis, kantoor en onderweg brengt.

• Hoeveel vacatures? momenteel ongeveer 90 vacaturen
• Welke knelpuntjobs? technische functies, zoals chief engineers met kennis van in-home elektronica, verkopers voor de winkels
• Hoe solliciteren? www.telenet.be

Electrabel maakt deel uit de Groep ENGIE, de nieuwe naam van GDF SUEZ, die 22.000  medewerkers telt waarvan 5.000 bij Electrabel.

• Hoeveel vacatures? Meer dan 300 bij Electrabel, waarvan 60 voor externen
• Welke knelpuntjobs? Technische profielen voor kerncentrales Doel en Tihange
• Hoe solliciteren? www.electrabel.be