Of een werkzame stof op de markt kan worden toegelaten, wordt op Europees niveau beslist. De individuele lidstaten beslissen vervolgens over de vergunning voor specifieke producten - zoals Roundup van chemieconcern Bayer. Wegens de onzekerheid over de schadelijke gevolgen van glyfosaat voor mens en milieu geldt in België sinds een aantal jaren een verbod op de verkoop van de stof aan en het gebruik ervan door particulieren. Het verbod geldt voor alle synthetische onkruidbestrijdingsmiddelen.
Dossier van 180.000 pagina’s
De huidige toelating van glyfosaat trad in december 2017 in werking en loopt nog tot 15 december 2023, nadat ze eind vorig jaar met een jaar was verlengd omdat de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) meer tijd nodig had om alle beschikbare wetenschappelijke studies en inzichten te analyseren. Het gaat om een dossier van maar liefst 180.000 bladzijden, goed voor 2.400 studies.
Omdat de analyse van het EFSA en het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA) geen grote bezorgdheden aan het licht bracht, stelt de Commissie nu voor de toelating van glyfosaat met 10 jaar te verlengen - tot 2033 dus. Dubbel zo lang als bij de start van de lopende toelating in 2017 dus, maar wel vijf jaar minder lang dan de maximumtermijn van 15 jaar.
Het voorstel van de Commissie gaat nu naar de 27 lidstaten, die er naar alle verwachting in oktober over zullen stemmen. Voor de goedkeuring is geen unanimiteit, maar een zogenaamde gekwalificeerde meerderheid nodig. Als er geen meerderheid voor het voorstel wordt gevonden, maar ook geen meerderheid tegen, dan beslist de Commissie zelf over de vergunning. Het laat zich raden hoe de Commissie over haar eigen voorstel zal oordelen.
Welk standpunt neemt België in?
Net woensdag werd het dossier besproken in de commissie Gezondheid van de federale Kamer. Federaal minister van Landbouw David Clarinval (MR) stipte er aan dat de «huidige wetenschappelijke consensus op EU-vlak (erin) bestaat dat (de) studies beslist geen aanleiding vormen tot bijzondere bezorgdheid met betrekking tot de veiligheid van glyfosaat». Hij zei ook dat volgens zijn administratie het voorzorgsbeginsel niet moet worden toegepast «aangezien uit de wetenschappelijke beoordeling blijkt dat een veilig gebruik van de stof mogelijk is». Het EFSA heeft dan wel een aantal bezorgdheden uitgedrukt, maar die zijn niet uitzonderlijk en werden in het verleden ook voor andere werkzame stoffen aanvaard, aldus Clarinval.
Voorlopig is er nog geen Belgisch standpunt over de vernieuwing van glyfosaat. Volgens de huidige agenda zou dat in het kernkabinet van 6 oktober worden bepaald. Clarinval bereidt het standpunt voor en staat daarover in overleg met minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke.
Alles wat je echt wilt weten vind je op Metrotime.be