Wie vroeg op de Desselse vlakte aankomt, kan nog even genieten van de laatste beetjes pais en vree en (voordat «666, the number of the beast» overal in koor uitbarst) enkele attracties ontdekken die je hier niet echt verwacht: eendjes vissen, een reuzenrad, botsauto's en food trucks boordevol gezonde en gevarieerde snacks. Maar om 11u15 begint, onder de Metal Dome, het gieren van de gitaren. Een beetje beteuterd stellen we vast dat de dag met een gemiste afspraak start. We moeten ons tevreden stellen met de laatste vijf minuten van Mayan en hun theatrale, zuivere symfonische gothic. Een beloftevolle act waar we graag wat langer van hadden genoten. Maar daar eisen de Zweden van Tribulation onder de Marquee onze aandacht al op. En ze scoren meteen! Het publiek is nog maar dun bezaaid, maar deze Zweedse death metal weerklinkt met een even demonische als elegante intensiteit. Er heerst een soort bombastische begrafenissfeer en de twee gitaristen ze wegen samen zo'n 80 kg betoveren ons zowel letterlijk als figuurlijk. We zijn nog maar een half uur bezig en we hebben al een favoriet.
Een muzikale granaatinslag
We halen even snel een drankje, terwijl de Polen van Decapitated het podium overnemen. Nu is het gedaan met lachen. Welkom in een brutale wereld. Met een act ergens tussen death metal en hardcore stort dit viertal een helse wall of sound over ons uit, met daarbovenuit nog de rauwe kreten van de zanger met dreadlocks van wel 1,2 meter. Ik kan het met niets anders vergelijken dan een granaat en geef mezelf een schouderklopje omdat ik mijn oordoppen niet vergeten ben. Die decibels zijn van gewapend beton!
Na afloop van het concert gaan we even in het gras liggen om op adem te komen. Maar daar weerklinken ver weg, op Main Stage 1, de eerste noten van Blue Öyster Cult. Pure historische hardrock van de voorlopers van het genre. Na vijftig jaar in het vak zijn ze nog even gemotiveerd om, net als bij hun debuut, de psychedelische toon te zetten. Dan volgen de Black Star Riders uit de VS (die ons geheel koud laten) en de progressieve metal van Psychotic Waltz (al iets minder). Nu al 25 jaar weten ze op de bühne een esoterisch klankuniversum te creëren dat nooit kitscherig klinkt. En de act maakt zijn beloftes waar, tenminste als je in die stijl meegaat.
Het veld loopt langzaam vol, de menigte is almaar dichter op elkaar gepakt, overal zie je vesten met groepsbadges en bijna iedereen draagt een T-shirt met de naam van de grootste sterren uit het genre. Metal moet het van zijn codes hebben en het is kennelijk moeilijk om daar onderuit te komen. Eén logo zie je op deze vrijdagmiddag overal opdoemen: dat van Rammstein. Deze eerste dag was al een week op voorhand uitverkocht en dat lijkt geheel te danken aan de aantrekkingskracht van de Duitsers. Wij bewaren die langverwachte act als de kers op onze taart.
Eerbetoon aan de godenwereld
Eerst zijn er nog veel andere groepen te zien en het is moeilijk kiezen. Ondanks alle goede wil van de zanger kan de 'heavy' van Metal Church ons nauwelijks overtuigen. De black metal van Rotting Christ gaat er makkelijker in. Deze Griekse band put zijn inspiratie uit de wereld van de klassieke oudheid en het concert loopt dan ook uit op een soort eredienst voor oude mediterrane goden. Even pakkend als een goede film op het BIFFF!
Dan is het tijd om een pauze te nemen. Dat wordt Solstafir, die vaak gepresenteerd wordt als 'de metal-versie van Sigur Ros'. Nou, dat argument wekt onze belangstelling wel. En de IJslanders blijken inderdaad perfect in staat om een folksy en zweverige sfeer te creëren, maar dan wel een met een zeer volle en vette klankmuur. Iets later geeft Alcest ons eenzelfde indruk, met een combinatie van metal en shoegaze.Uppercuts en Duitse vuurwerkgoden.
Weergaloos gitaarwerk
Afgaande op de omvang van het publiek dat zich onder de Metal Dome verdringt, is Prong ook een van de bands waar vandaag het meest naar wordt uitgekeken. En, zoals je kan verwachten van de voorlopers van de thrash, van de mentoren van Korn en Nine Inch Nails, blijven de Amerikanen absolute toppers in dit genre. Hun optreden is erg statisch, maar bij Prong draait meesterschap om weergaloos gitaarwerk. De fans zijn in de wolken.
Na die overmacht een lichtere toets. Al van Twisted Sister gehoord? Wie die naam met Google Image opzoekt, herkent meteen Dee Snider, die klokslag 19 uur op Main Stage 2 verschijnt. Zelfs zonder make-up en met een elastiekje in zijn haar krijgt hij met zijn hits de hardrockfans plat. Anderen onszelf meegerekend ontlokt hij een ironische grijns.
Daarna lopen we net Epica mis. Een beetje bombast en symfonische metal had ons overigens geen kwaad gedaan. We zien op een groot scherm in de verte de zangeres Simone Simons schitteren, maar het wordt dus kiezen tussen de Europes 'Final Countdown' en de stalen reputatie van Dillinger Escape Plan. Wij gaan toch maar voor de laatste. Is het raak? Ja, het is de ene uppercut na de andere. Wat New Jazz voor de jazzmuziek betekent, dat is Dillinger voor de hardcore. Een ongemeen harde, ritmische muziek, een uiterst beheerste chaos en geen moment om op adem te komen. Na afloop ben je vol bewondering en tegelijk tot een hoopje stof herleid. Voor wie nog de proef op de som wil nemen: ze zijn er komende woensdag 21 juni weer, in de AB. Voor de laatste keer, want ze zetten er een punt achter.
Beleving
En dan komt eindelijk het moment waarop 50.000 mensen wachten. Vreemd genoeg is dit nog maar de eerste keer dat Rammstein op de affiche van Graspop staat. Het publiek dromt samen tot op 300 meter. Via de grote schermen wordt ons aangeraden van de show te genieten in plaats van onze tijd te verdoen met filmen. Dan wordt er afgeteld voor de opkomst van de band altijd een spectaculair moment. Vuurwerk gaat her en der af, de gitaristen komen rustig naar het podium afgedaald en dan verschijnt Till Lindemann, zoals altijd erg theatraal, met een explosievengordel om zijn middel. De hits volgen elkaar in rap tempo op, Till trekt bekken en gooit rotjes in het rond dat het een lieve lust is. Rammstein is meer dan een concert, het is een beleving die al je zintuigen opeist. 'Du Hast', 'Keine Lust' en 'Reise Reise' passeren de revue in een onophoudelijk spektakel van vlammenwerpers, explosies, rookmachines en vonkenregens. Diep in de nacht sluit de beklemmende voorstelling een lange en veelbewogen dag af. Een ware uitputtingsslag. Maar wat een genot.
Pierre Jacobs