Dat onze wegen de voorbije jaren meer en meer in het teken gingen staan van zachte mobiliteit, is niemand ontgaan. Met de opmars van de fiets als vervoermiddel doorkruisen steeds meer mensen al fietsend zowel de hoofdstad als de rest van het land. Zo gebeurt 16% van alle verplaatsingen in België met de fiets. En ook de infrastructuur volgt, weet Laurent, een 39-jarige Brusselaar. «Het is verbazingwekkend om te zien hoe snel de verkeerswegen werden aangepast om fietsen niet alleen gemakkelijker, maar ook veiliger te maken.»
Een gemakkelijkere en aangenamere route
Laurent, boekhouder van beroep, woont in de Brusselse rand en pendelt elke dag naar de hoofdstad voor zijn werk. Vroeger nam hij daarvoor liever de auto dan het openbaar vervoer, maar sinds drie jaar neemt Laurent – weer of geen weer – de fiets om naar het werk te gaan. Een bewuste keuze die meer dan één reden heeft: «Tijdens de lockdown kreeg ik de kans om eens goed na te denken over mijn verplaatsingsgewoontes. Vandaag sport ik bijna elke dag. Bovendien is er eigenlijk geen enkel excuus meer om niet te fietsen. Vijf jaar geleden waren sommige straten erg gevaarlijk met de fiets, maar vandaag is het veel makkelijker, veiliger en dus aangenamer om al fietsend naar het werk te gaan.»
Vlaanderen doorkruisen met de fiets
Die evolutie is uiteraard geen toeval. Dankzij Europese fondsen zijn er tal van bouw- en vernieuwingsprojecten van fietspaden en verwante infrastructuur aan de gang in België. «Ik breng zelfs steeds meer weekends door in verschillende uithoeken van Vlaanderen tijdens mijn lange fietsroutes. Fantastisch gewoon!» Wanneer we hem vragen of hij zich aan het voorbereiden is op de Ronde van Vlaanderen, moet Laurent lachen: «Nee, dat is iets te ambitieus. Ik volg mijn eigen ritme. Maar ik zou wel graag over een paar maanden of zelfs jaren heel Vlaanderen willen doorkruisen op de fiets.» Wedden?
Hoe steunt de Europese Unie Laurent en alle Belgische fietsers?
Het spreekt voor zich dat al die fietspaden niet zomaar als paddenstoelen uit de grond schieten. De ontwikkeling van fietspaden en -infrastructuur (bruggen, tunnels, fietsparkings aan treinstations...) in België kadert in het Europese herstelplan NextGenerationEU. Dit plan werd opgezet om de economie niet alleen nieuw leven in te blazen, maar ook te transformeren, en in het bijzonder om onze mobiliteit te herdefiniëren. Er werd dan ook meer dan 1,3 miljard uitgetrokken voor 19 mobiliteitsprojecten in België. Enkele van de vele voorbeelden daarvan zijn de vernieuwing van 1.351 km fietspaden en de aanleg van 139 km nieuwe fietspaden in Vlaanderen, alsook de aanleg van een 27 km lang fietsnetwerk van Waals-Brabant tot Brussel. Het doel is eenvoudig: fietsen stimuleren en tegelijkertijd de CO2-uitstoot verminderen. En daar houdt de steun niet op, legde Frans Timmermans, vicevoorzitter van de Europese Commissie voor de Green Deal die zelf ook Brussel met de fiets doorkruist, onlangs uit: «In 2020 hebben de Europese regionale fondsen meer dan 2 miljard euro vrijgemaakt voor de aanleg van fiets- en wandelpaden in heel Europa, tegenover 700 miljoen euro in de vorige financieringsperiode. In de huidige periode, die loopt tot 2027, zal de meer dan 3 miljard euro van het Cohesiefonds leiden tot ruim 12.000 kilometer fietsinfrastructuur.»