NMBS-topvrouw Sophie Dutordoir pleit zaterdag in een interview met De Tijd en Le Soir voor "hervormingen om simpeler, moderner en flexibeler te kunnen werken". Ze staat de komende weken voor haar eerste grote test als spoorbaas omdat ze een nieuw sociaal akkoord moet zien te sluiten met de machtigste vakbonden van het land. Die bonden houden halsstarrig vast aan hun 36 urenweek, een heilig huisje waar ook Dutordoirs voorganger Jo Cornu een veldslag over verloor. Daarmee staan opnieuw stakingen voor de deur, na drie jaar van relatieve sociale rust bij het zorgenkind NMBS.
"Ik wil absoluut niet raken aan de bestaande vaste benoemingen, noch aan de verworven rechten", stelt Dutordoir in het interview. "Ik vraag alleen openheid voor hervormingen om simpeler, moderner en flexibeler te kunnen werken. Het gaat onder meer over extra shift- en nachtwerk in onze ateliers, om treinen te kunnen onderhouden op momenten dat we ze nodig hebben op het spoor. Of neem de loketten. Daar is er een ochtend- en avondpiek, maar het systeem nu is dat loketpersoneel acht uur aan een stuk werkt. Ik vind dat het moet kunnen om, zoals in callcenters, mensen shifts van 4 à 5 uur te laten werken. Zonder dat ik iedereen deeltijds werk wil opdringen."
Volgens de spoorbaas is een van de grote problemen dat alle regels rond arbeid, lonen, promotie of tuchtsancties nog gebaseerd zijn op het regime van 1926, toen de NMBS als pure staatsadministratie is ontstaan. "Mensen worden nog altijd aangeduid op basis van algemene graden als opsteller, afdelingschef, terwijl de NMBS vandaag nood heeft aan specifieke profielen: machinisten en treinbegeleiders, IT'ers, salesmensen of technici. Promotie is gebaseerd op anciënniteit. Niets op tegen, maar misschien is het moderner promotie te geven op basis van prestaties."
Nog iets wat de topvrouw wil aanpakken, zijn de premies. "Er bestaan honderden premies. (...) Mensen hebben hier recht op een premie als ze tijdens de werkuren met een dienstwagen van de ene plek naar de andere rijden. Ik wil niemand zijn centen afpakken. Maar feit is wel dat honderden mensen een volle dagtaak hebben met dat administratieve kluwen, in plaats van dat ze kunnen focussen op onze business."
Dutordoir erkent dat het moeilijk is om ingrijpend stappen vooruit te zetten, dat leren de maandenlange onderhandelingen. "Er zijn kleine stapjes gezet: we kunnen interims inzetten op piekmomenten en tijdelijke contractuelen. Het is iets, maar zeker niet genoeg."
Bron: Belga