HSV-1, het herpes simplex-virus dat orale herpes veroorzaakt, is ontstaan tijdens de grootschalige migratie van mensen van Eurazië naar Europa zowat 5.000 jaar geleden, besluiten de onderzoekers. Ze stellen dat de migratie zorgde voor meer dichtbevolkte gebieden, wat de overdracht van een virus vergemakkelijkt, en nieuwe culturele gewoontes zoals kussen geven.
Het team heeft naar eigen zeggen als eerste oude genomen van het virus ontdekt en de volgorde ervan blootgelegd. Tot nu toe ging genetische data voor herpes maar terug tot 1925, maar de wetenschappers ontdekten via DNA-onderzoek vier monsters in menselijke resten die tot 1.000 jaar oud zijn. Via de monsters konden ze een tijdlijn construeren van de vermoedelijke evolutie van het virus.
Social distancing
Koortsblazen worden oraal overgedragen en volgens de onderzoekers dateert de vroegste gekende vermelding uit een Zuid-Aziatisch manuscript uit het Bronzen Tijdperk. Eeuwen later probeerde de Romeinse keizer Tiberius kussen te verbieden op officiële evenementen om de verspreiding van ziekten tegen te gaan. De wetenschappers vermoeden dat dit gelinkt zou geweest zijn aan herpes.
«Elke primaatsoort heeft een vorm van herpes, dus we gaan ervan uit dat het virus onder ons is sinds onze eigen soort vetrokken is uit Afrika», zegt onderzoeker Christiana Scheib. «Er is echter 5.000 jaar geleden iets gebeurd waardoor één variant van herpes alle andere kon overtroeven, mogelijk een stijging in het aantal transmissies, die in verband gebracht kan worden met kussen.»
Vandaag zijn wereldwijd 3,7 miljard mensen besmet met het herpesvirus.