Atherosclerose begint al vanaf de kindertijd. De gladde vaatwand van de slagaders wordt geleidelijk aangetast door ontstekingsreacties. Hierbij gaan zogenaamde plaques ontstaan, die een ophoping zijn van vetrijke stoffen zoals cholesterol. Over de jaren heen verstoppen deze plaques de slagaders, waardoor de bloedstroom wordt belemmerd. In het ergste geval kan een plaque scheuren en wordt een bloedklonter gevormd die het bloedvat volledig gaat afsluiten. Als dit gebeurt ter hoogte van het hart, spreekt men van een hartinfarct, ter hoogte van de hersenen gaat het om een beroerte.
Vaak zonder duidelijke symptomen
Volgens de Cardiologische Liga zijn er in België 750.000 mensen met de diagnose van slagaderverkalking. Maar dit zou slechts het topje van de ijsberg zijn, omdat de aandoening zich vaak zonder duidelijke symptomen manifesteert. Naar schatting 40 procent van de volwassen bevolking maakt kans op atherosclerose en het risico neemt toe met de leeftijd. Daarnaast zijn er ook risicofactoren zoals roken, hoge bloeddruk, overgewicht, diabetes en te hoge cholesterol.
«Deze cijfers tonen aan dat iedereen vatbaar is voor deze stille vijand. Maar er is ook positief nieuws. Al vanaf jonge leeftijd kunnen preventieve acties ondernomen worden», zegt de Belgische Cardiologische Liga. Ze verwijst naar niet roken, evenwichtige voeding en regelmatige lichaamsbeweging, net als controle bij de huisarts naar cardiovasculaire risicofactoren. De Liga pleit voor een actieplan, naar analogie met kanker en diabetes, met de focus op een betere preventie en screening.
Voorkomen is beter dan genezen, luidt het, want de jaarlijkse kost van atherosclerose voor de Belgische gemeenschap bedraagt zo’n 5 miljard euro. Die kosten zullen blijven stijgen als ook het aantal gevallen zal blijven toenemen.