XBB.1.5 is een samensmelting van twee verschillende omikronvarianten, de besmettelijke, maar minder ziekmakende variant van het coronavirus die sinds vorig jaar bij ons dominant is. Deze nieuwkomer werd al waargenomen in 29 landen in de Verenigde Staten en Europa. XBB.1.5 komt vooral op de radar omdat het een deel van onze opgebouwde immuniteit, die we opbouwden via vaccins en besmettingen, kan omzeilen. Om die reden kan het virus zich sneller verspreiden dan andere. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zegt bezorgd te zijn en bevestigde vorige week dat de nieuwe variant daadwerkelijk besmettelijker is dan de huidige varianten. Een risicoanalyse is op dit moment aan de gang en zal binnenkort bekendgemaakt worden.
Sinds wanneer circuleert XBB.1.5?
Deze nieuwe variant werd voor het eerst waargenomen eind oktober in New York en rukt sindsdien razendsnel op. Begin dit nieuwe jaar, een dikke twee maanden later, maakt het al 40% van alle infecties in de Verenigde Staten uit. In het noordoosten van het land, waaronder New York State, zou het gaan om 75%. Het Amerikaanse gezondheidsinstituut Centers for Disease Control and Prevention (CDC) stelt dat het aantal besmettingen met XBB.1.5 in een week tijd verdubbelde.
Is XBB.1.5 ziekmakender?
Of de wereld zich schrap moet zetten voor een nieuwe coronagolf heeft vooral te maken met de vraag of meer mensen ernstig ziek worden van XBB.1.5. Om op die vraag te kunnen antwoorden is het wachten op meer onderzoeksresultaten. In New York worden er inderdaad meer ziekenhuisopnames waargenomen, maar dat hoeft niet te betekenen dat XBB.1.5 ook echt ziekmakender is. Daar is er in ieder geval op dit moment nog geen bewijs voor. Die toename aan ziekenhuisopnames kan bijvoorbeeld even goed toegeschreven worden aan de snelheid waarmee het virus zich verspreidt. Daardoor kan het virus namelijk gemakkelijker risicopatiënten bereiken. Ook niet iedereen kreeg al een booster.
Komt een nieuwe coronagolf naar België?
De verspreidingssnelheid en het feit dat het om een nieuwe variant gaat, maakt de kans groter dat XBB.1.5 ook in ons land voor meer besmettingen zorgt. Toch speelt een factor in ons voordeel: «Als het richting Europa komt, neemt de groeisnelheid opnieuw af, zagen we in het verleden», stelt biostatisticus Niel Hens (UHasselt/UAntwerpen) in De Morgen. Belgische wetenschappers spreken in de media en op Twitter dan ook eerder van een potentieel «golfje» zoals we eind 2022 zagen. Het devies blijkt vooral ‘waakzaam blijven’. En de burger? Die haalt het best zijn booster om zich te beschermen tegen de meer ernstige gevolgen van een coronabesmetting.