Fietsen zit in de lift. Steeds meer pendelaars kiezen voor de fiets om van en naar hun werk te trekken, en één op de vijf werknemers krijgt daarbij zelfs een fietsvergoeding van hun werkgever. Daarbij maken veel pendelaars gebruik van een speedpedelec, een elektrische fiets die tot wel 45 kilometer per uur kan halen. Om met zo’n speedpedelec te rijden heb je een rijbewijs AM, A of B nodig. Op vijf jaar tijd is het aantal speedpedelecs in Vlaanderen vertienvoudigd, tot 51.418 in 2021. Dat schrijft mobiliteitsorganisatie Traxio.
Aan dat speedpedelecen zijn dan ook heel wat voordelen verbonden. Zo ben je als pendelaar zeker van vertrek- en aankomsttijd, wat niet altijd het geval is wanneer je met de auto naar het werk gaat. Het is daarnaast ook een gezonder transportmiddel, zowel voor de pendelaar zelf, als voor het milieu. Ten slotte zijn ze ook kostenbesparend, energie-efficiënt én energiebesparend, wat kan tellen in deze tijden.
Maar er is ook een keerzijde van die medaille. Niet alleen het aantal speedpedelecs kreeg de afgelopen vijf jaar een boost, maar ook het aantal ongevallen met de snelle fietsen steeg aanzienlijk. In 2017 stond dat aantal op 15, in 2021 steeg het tot 391. Idem dito met het aantal zwaargewonden. De vraag rijst of we misschien meer kunnen doen om speedpedelecs veilig te maken, zonder te moeten inboeten op hun populariteit.
Groter bewustzijn
De fietsersbond is alvast van mening dat er grondig gesleuteld moet worden aan de wegcode, of toch hoe die in de praktijk wordt omgezet. Op sommige plaatsen mogen speedpedelecs niet op het fietspad rijden, want dat zou leiden tot gevaarlijke situaties. De verkeersborden hiervoor ontbreken echter vaak. Vincent De Wilde van Speed Pedelec Vlaanderen pleit dan weer voor een apart rijbewijs voor speedpedelecs. Vandaag volstaat een rijbewijs voor de bromfiets (AM of A) of de auto (B).
De Europese beroepsorganisatie voor speedpedelecs LEVA-EU lanceerde samen met Stromer daarom een witboek – een soort handleiding – om het bewustzijn rond de snelle fietsen te vergroten bij verkeersplanners. Met het witboek willen ze aankloppen bij de overheid, om het enorme potentieel van de speedpedelecs in de verf te zetten, maar ook om haar te overtuigen en te motiveren om de verkeersregels voor speedpedelecs te herbekijken en te verduidelijken.
Zo wil LEVA-EU speedpedelecs sterker laten inburgeren, en pendelaars uit hun auto op de fiets zetten, want volgens een studie van het Duitse centrum voor lucht- en ruimtevaart zouden maar liefst 37% van de autoritten door speedpedelecs gereden kunnen worden. Spring al maar op de fiets!