1. Waarover gaat het?
De veelbesproken minimumdienst staat al sinds 2014 in het regeerakkoord, maar de spoorbonden en de regering bleven bekvechten over de inhoud van de regeling. Nu heeft mobiliteitsminister Bellot (MR) toch een voorstel op tafel gelegd, zo schrijven kranten van De Persgroep. Op die manier wil hij ervoor zorgen dat treinreizigers beter geïnformeerd worden bij stakingen.
2. Wat staat er in het voorstel?
In zijn plan stelt Bellot de zogenoemde '8-4-1-regel' voor. Dit houdt in dat de vakbonden acht dagen op voorhand moeten aankondingen dat ze het werk willen neerleggen. Vier dagen voor de staking moeten de werknemers een seintje geven of ze zullen werken of niet. Dat moet de NMBS en Infrabel de tijd geven om een alternatief vervoersplan samen te puzzelen. Een dag voor de actie moet de spoorwegmaatschappij de pendelaars uitgebreid informeren over welke treinen rijden en welke niet.
Om te vermijden dat het spoorpersoneel de termijn van vier dagen niet respecteert, voorziet Bellot ook een sanctiesysteem. Wie zich niet aan de regels houdt, krijgt een boete van 12,50 euro per dag afwezigheid én een blaam in het personeelsdossier. Die kan een hinderpaal vormen bij promoties, en bij herhaalde inbreuken kan het zelfs tot ontslag leiden.
3. Wat zijn de reacties?
De spoorbonden zijn er niet over te spreken dat ze dit nieuws via de media moeten vernemen. "Ik heb de teksten nog niet gelezen, maar het lijkt me vreemd dat mensen in die laatste vier dagen niet meer van gedacht mogen veranderen", verklaart Luc Piens, de sectorverantwoordelijke van de christelijke vakbond ACV. Voorlopig plant ACV Transcom nog geen acties. "We hebben de tekst nog niet gezien. We zullen verschillende zaken moeten toetsen."
De socialistische vakbond ACOD Spoor reageert nog scherper. "Hoffelijkheid en respect voor het sociaal overleg is duidelijk geen beleefdheidsbeginsel voor deze regering. Nochtans zal goed sociaal overleg ervoor zorgen dat acties vermeden worden. Daar zullen uiteindelijk zowel het personeel als de reizigers meer voordeel bij hebben", zegt Ludo Sempels, de voorzitter van de Nerderlandstalige vleugel van ACOD Spoor. Net als ACV Transcom denkt ACOD nog niet meteen aan acties, maar willen ze eerst overleg plegen met de achterban.
Regeringspartijen N-VA en Open Vld reageren voorzichtig positief. "Wie wil staken, zal dat kunnen", stelt spoorspecialist Lahaye-Battheu (Open Vld) tevreden vast. "Maar het recht op werken is even fundamenteel. Zowel spoorwegpersoneel als pendelaars die willen werken, moeten dat kunnen doen." CD&V houdt op zijn beurt nog vast aan overleg met de bonden.
Reizigersvereniging TreinTramBus noemt het voorstel van Bellot tenslotte een stap in de goede richting. "Niet alle reizigers zijn geholpen, maar met die maatregel weten we op voorhand waar we aan toe zijn, en wie geen alternatief heeft zal in veel gevallen toch op zijn bestemming geraken", besluit woordvoerder Jan Vanseveren.
4. Hoe moet het nu verder?
Bellot heeft dus een voorontwerp van een wet klaar. Binnenkort wil de minister het voorstel voorleggen aan de topministers van de federale regering. Hij hoopt nog voor de zomer een goedkeuring te krijgen in het parlement.