In Duitsland hangen heel wat mensen complottheorieën aan. Invloedrijke figuren zoals Attila Hildmann, een voormalige veganistische tv-kok, hebben een groot bereik en verspreiden complottheorieën van groepen als QAnon. Zo zouden inmiddels 200.000 Duitsers geloven in de QAnon-theorie die stelt dat de internationale elite kinderen kidnapt en vermoordt om hun bloed te drinken.
Familieleden, vrienden en collega’s hebben het vaak moeilijk met de gedachtes die de complotdenkers aanhangen. Vaak ontstaan ruzies door botsende meningen of raakt de gespreksstof op omdat verschillende onderwerpen bewust worden vermeden. «Sommigen denken erover het contact te verbreken, maar die gedachte doet pijn en daarom zoeken zij hulp», vertelt Tobias Meilicke aan Trouw.
Grenzen stellen
De Duitser richtte vorig jaar in Berlijn ‘Veritas’ - Latijns voor waarheid - op, de eerste hulplijn in Duitsland voor familie, vrienden en collega’s van complotdenkers. Duitsers die er nood aan hebben, kunnen bij Veritas gratis terecht voor persoonlijk advies. Een team van vier medewerkers heeft ondertussen al zo’n zeshonderd cliënten geholpen.
«Hulpbehoevenden willen zelf beter met de situatie om kunnen gaan, maar daarbij hopen ze ook dat hun partner of ouder zich snel weer ’normaal’ gaat gedragen», vertelt Meilicke. Op tijd je grenzen aangeven in een gesprek is belangrijk, maar als familielid of naaste van een complotdenker kan je wel degelijk diens gedachten beïnvloeden. Toch blijft het een hele uitdaging om complotdenkers van hun ideeën af te krijgen. «Iemand die radicaliseert, doet dat niet van vandaag op morgen.» Hetzelfde geldt voor «deradicaliseren». «Veranderingsprocessen kosten tijd», klinkt het bij Veritas.