Op de site Drie Eiken van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen (UZA) is woensdagmiddag een Zorgcentrum na Seksueel Geweld (ZSG) geopend. Het is al het vierde soortgelijke initiatief in ons land, na Brussel, Gent en Luik. Slachtoffers van seksueel geweld kunnen er terecht voor zowel medische zorg, psychische ondersteuning, sporenonderzoek als het doen van een aangifte.
De zorgcentra zijn een initiatief van de federale regering en ontvangen hun budget van minister van Volksgezondheid en Sociale Zaken Frank Vandenbroucke (Vooruit) en staatssecretaris voor Gendergelijkheid, Gelijke kansen en Diversiteit Sarah Schlitz (Ecolo). «De samenwerking tussen gespecialiseerd medisch, psychologisch en politiepersoneel is cruciaal om de strijd tegen seksueel geweld op alle fronten aan te gaan», zegt Schlitz. «Aan slachtoffers zeggen we: we laten jullie niet in de kou staan. Aan daders maken we duidelijk dat zij vervolgd zullen worden voor hun misdaden.»
«Allesomvattende aanpak»
Het ZSG van Antwerpen is dag en nacht open en biedt naar eigen zeggen een «allesomvattende aanpak» die ervoor moet zorgen dat slachtoffers sneller herstellen en minder kans maken om opnieuw te worden geconfronteerd met seksueel geweld. Ook steunfiguren zoals ouders, familieleden of vrienden die meekomen met het slachtoffer krijgen opvang, uitleg en advies.
Naast hulpverlening is er ook forensisch onderzoek mogelijk indien het gaat om «acuut seksueel geweld» - feiten die minder dan een week geleden werden gepleegd. Bovendien kunnen slachtoffers die dat wensen ter plaatse klacht neerleggen bij de politie. Dat moet ervoor zorgen dat er meer en sneller aangifte wordt gedaan na seksueel geweld.
4.372 slachtoffers
Die combinatie van hulpverlening en politioneel werk is mogelijk door een samenwerking tussen het UZA, de drie regionale afdelingen van het Antwerpse parket, de 24 Antwerpse lokale politiezones en de federale politie. Gespecialiseerde zedeninspecteurs van de politie kregen een bijkomende opleiding in verhoortechnieken voor slachtoffers en werden wegwijs gemaakt in de bestaande hulpverleningsstructuren.
Sinds de opening van het eerste ZSG in oktober 2017 hebben zich al 4.372 slachtoffers gemeld in de zorgcentra. Gemiddeld is het slachtoffer 24 jaar. Bijna drie op de tien is minderjarig en 89 procent zijn vrouwen. 62 procent van de slachtoffers meldde zich aan binnen 72 uur nadat het seksueel geweld plaatsvond en nog eens 10 procent tussen 72 uur en een week na de feiten. Een groot deel komt er rechtstreeks terecht, maar velen worden ook doorverwezen door andere hulpverlening of de politie. 62 procent besliste bij de eerste aanmelding al om een klacht in te dienen.